İyot elementinin özellikleri nedir? Kısaca kullanım alanları

İyot elementi

İyot, simgesi I, atom sayısı 53, atom ağırlığı 126,90 olan parlak ve mavimsi-siyah renkte metalik olmayan katı bir elementtir. Gaz olarak mor (eflatun) renktedir ve göz, burun, boğaz ve mukoza için son derece tahriş edicidir. Periyodik tabloda 7A grubunda (halojenler grubu) 5. periyotta bulunur. Bernard Courtois tarafından 1811'de Fransa'da keşfedilmiştir.

Karada ve denizde sodyum ve potasyum bileşiklerinde bulunur. Başlıca sodyum iyodat ve sodyum periyodat tuzlarından elde edilir.

İyot atomu elektron kabuk modeli

İyot küçük miktarlarda insan vücudu tarafından kullanılır: Vücudun fiziksel ve zihinsel gelişimini kontrol eden tiroit bezinin ürettiği tiroksin hormonunun bir parçasıdır. İyodun radyoaktif izotopu olan ¹³¹İyot, insan tiroit bezinin bazı hastalıklarını tedavi etmek için kullanılır. Geçmişte antiseptik olarak kullanılmasına rağmen, zehirli doğasından dolayı bu uzun sürmemiştir.

Ayrıca iyot, nişasta testinde de kullanılır ve temas ettiğinde rengi koyu maviye döner. Potasyum iyodür olarak da fotoğrafik film yapmak için kullanılır.

İyot Element Özellikleri

Simgesi:	I
Atom Numarası:	53
Grup:	Halojen
Kristal Yapısı:	Ortorombik
Atomik Ağırlığı:	126,90447
Proton Sayısı:	53
Nötron Sayısı:	74
Elektron Sayısı:	53
Enerji seviyesi (kabuk) başına elektronlar:	2,8,18,18,7
Elektron konfigürasyonu (dizilimi):	[Kr] 4d10 5s2 5p5
Değerlik (valans):	1,3,5,7
Erime Noktası:	113.5 °C
Kaynama Sıcaklığı:	184.35 °C @ 35 atmos.
İyonlaşma enerjisi:	1008,4 (kJ/mol)
Elektron ilgisi:	295,3 (kJ/mol)
Elektronegatiflik:	2,66
Kovalent Yarıçap:	1.33 Å
İyonik Yarıçap:	2.20 (-1) Å
Atomik Yarıçap:	1.32 Å
Atomik Hacim:	25.74 cm3/mol
1. İyonizasyon Potansiyeli:	10.4513 V
2. İyonizasyon Potansiyeli:	19.131 V
3. İyonizasyon Potansiyeli:	33.0 V
Yarılanma ömrü:	Kararlı
Bilinen izotopları:	108I, 109I … 144I
Kararlı izotopları:	127I
Radyoaktiflik:	Hayır
Bozunma şekli:	Bozunma yok
Oksidasyon Durumu:	(±1),5,7
Yoğunluk @ 293 K:	4.93 g/cm3
Özgül Isı:	0.214 J/gK
Buharlaşma Isısı:	20.752 kJ/mol
Füzyon Isısı:	7.824 kJ/mol
Elektriksel İletkenlik:	8.0E-16 106/cm ohm
Termal İletkenlik:	0.00449 W/cmK
Elastisite modülü:	—
Isıl Genleşme Katsayısı:	87 10-6 K-1
Yer kabuğundaki bolluk:	0.000049%
Deniz suyundaki bolluk:	6×10-6%
İnsan vücudundaki miktarı:	0.00002%
Manyetiklik:	Diyamanyetik
Sertlik:	—
Kafes Parametresi:	4.79 Å
Kafes Parametresi:	7.25 Å
Kafes Parametresi:	9.78 Å