Mart nedir ne demektir? İlgili atasözleri deyimler ve anlamları

Güncellenme: Soru/Yorum: 0
Yılın Şubat ve Nisan ayları arasında yer alan ve 31 gün çeken üçüncü ayı: Mart ayı ilkbahar mevsiminin başlangıcıdır.


  • Mart dokuzu: Martın üçüncü haftasında olagelen bir fırtınanın adı: Mart dokuzu fırtınası savulduktan sonra mesire kalabalıklaşmaya başlar, nisan girince civcivlenir, hıdrellezde mahşer gibi olurdu. (Dünden bugüne İstanbul)
  • Mart havası: Her an değişebilen kararsız hava: Şubatın sonlarına doğru ansızın bir mart havası çıkageldi, birkaç gün devam eden karlı ve rüzgarlı, güneşli ve yağmurlu bir havadan sonra gökyüzü bulutlardan arındı; ılık ışıklarıyla toprağı kurutuyordu güneş. (C. Dağcı)


İlgili deyimler ve anlamları


İçinde "mart" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları:

  • Mart havası gibi: Günü gününe uymayan, huyu sürekli değişebilir (kimse). Babası "Mart havası gibi kadın" diyordu. Ne demekse? Bazen bugünkü gibi dünya tatlısı olurdu anne, güler, yüzünde güller açardı; bazen de barut gibi kızgın, öfkeli... Bağırır, çağırır, yeri göğü birbirine katardı... (B. Aksun)
  • Mart kedisi (gibi): (Kedilerin mart ayında çiftleşmesine istinaden) Çapkın ve azgın kimse (kadın): Sakine denen mart kedisi seninkine yangın. Boş bırakma erkeğini. Erkek kısmı bu, güven olmaz. Elinden pır diye kaçırırsın sonra. (M. Selâhattin)


İlgili atasözleri ve anlamları


İçinde "mart" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:

  • Mart ayı dert ayı:
    1. Kışla ilgili sorunların son aşamasına vardığı ay mart ayıdır.
    2. Mart ayı türlü vergilerin ödeme zamanı olması nedeniyle, getirdiği sıkıntılar açısından yurttaşlar arasında bu biçimde dile getirilir.
  • Mart ayların çingenesidir: Mart ayı girdimi çıkmak (bitmek) bilmez; mart ayı kolay geçmez.
  • Mart çıkmadıkça dert çıkmaz: Mart ayı sona ermedikçe kışla ilgili dertler de, hastalıklar da bitmez.
  • Mart dokuzu yersin topuzu: Mart dokuzu fırtınasını anlatır.
  • Mart dokuzunda çıra yak, bağ buda: Eski takvime göre martın dokuzu (yeni takvime göre martın yirmi ikisi) olunca gece ışık yakma pahasına bağ budama işinin savsaklanmadan yapılması gerekir.
  • Mart içeri, pire dışarı: Mart gelince pireler canlanır, yuvalarından çıkar.
  • Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır: Mart ayının kışın devamı gibi olduğunu ve çok soğuk geçtiğini anlatır.
  • Mart kuruluk, nisan yağmurluk: → Martta tezek kuruya, nisanda seller yürüye.
  • Mart martladı, tavuk yumurtladı: Mart geldiğinde tavuklar yumurtlamaya başlar.
  • Mart yağar, nisan övünür; nisan yağar, insan övünür: Martta yağmur yağar, nisan kurak geçerse nisan ayında ekinler yine gelişmeye başlar. Ama en iyisi, çiftçinin yüzünü güldüren yağmurun nisanda yağmasıdır.
  • Mart yağmuru gümüş, nisan yağmuru altındır: Mart ayında yağan yağmur kıymetlidir ama nisan ayında yağan yağmur daha da kıymetlidir.
  • Martta sürmez, eylülde ekmezsen sabanı bırak: Çiftçilikle ilgili işleri vaktinde görmeyen kişi çiftçiliği bırakmalıdır.
  • Martta tezek kuruya, nisanda seller yürüye: Çiftçi martın yağışsız, nisanın bol yağmurlu olmasını diler.
  • Martta yağmasın, nisanda dinmesin: Martta yağmur yağması ekine çok zarar getirir, nisanda yağarsa çiftçinin yüzü güler.
  • Martta yağmaz, nisanda dinmezse sabanlar altın olur: → Kara kışta karlar, martta yağmaz, nisanda durmazsa değme çiftçinin keyfine.
( 0 soru/yorum )