Tırnak nedir ne demektir? İlgili atasözü deyimler ve anlamları

Tırnak

1. İnsan ve hayvan parmaklarının ucundaki sert, sivri ve duyumsuz olan boynuzsu tabaka.
2. Bir başkasının yazısından, sözünden alınan ya da özelliği belirtilmek istenen bölümün başına ve sonuna konulan işaret, tırnak işareti ( “ ” ).
3. Kanca gibi araçların kıvrık yeri.
4. (denizcilik) Gemi demirinde tabanların ucu.
5. Ciltçilikte tek yaprakları, büküp cilde bağlayabilmek için yanında bırakılan şerit durumundaki kenar.
6. Heykel dökümünde kalıp parçalarının birleştirilmesinde kolaylık sağlamak amacıyla yapılan dişlerin her biri.
7. (anatomi) Göz çukurunun iç çeperinde bulunan küçük, ince kemik.
8. (askeri terim) Bir ateşli silahta, merminin atılmasından sonra boş kovanın çıkıntılı bir parça yardımıyla namludan çekip çıkarılmasını sağlayan mekanizma kısmı.
9. Bir dam örtüsünde örtü malzemesini yerinde tutmaya yarayan metal parça.
10. Kuyumculukta, yüzük taşını tutmak için taşevinin çevresinde bulunan ve taş üzerine kıvrılan parça.
11. (teknik) Bir eksen çevresinde dönerek bir parçayı itmeye ya da dönen bir parçanın belli bir yöne hareketini önlemeye yarayan, sivri ya da yuvarlak uçlu parça.
12. (sinema) Kamera, gösterici ya da baskı aygıtında, film şeridinin aralı hareketine bağlı olarak çalışan, film şeridindeki perforelere (sıralı deliklere) girerek filmin pencere önünde düzgün ve sabit durmasını ya da aralı hareket düzeneğine bağlı olarak bir kare ilerlemesini sağlayan madeni çıkıntılar.
13. (müzik) Kanun çalmakta kullanılan mızrap.
14. Tenekecilerin delik açmak için kullandığı alet, keski.

İlgili birleşik kelime ve fiiller

• Tırnak açmak: Tırnak işareti yazmak.
• Tırnak ayçası: (anatomi) İnsan tırnağının kökünde görülen ayça şeklindeki beyaz leke.
• Tırnak makası: El ve ayak tırnaklarını kesmeye yarayan, ucu eğik, lamalı küçük makas.
• Tırnak pidesi: İnce hamur üzerine tırnakla iz bırakılarak yapılan bir tür sade pide.
• Tırnağı kapatmak: Açılan tırnak işaretinden sonra yazılanların sonuna ikinci bir tırnak işareti koymak.

İlgili atasözü ve deyimler

İçinde "tırnak" kelimesi geçen deyimler atasözleri ve açıklamaları:

• Tırnak göstermek:
  1. Kızmak, öfkelenmek.
  2. Korkutmak, gözdağı vermek.
• Tırnak iliştirmek (takmak, geçirmek): Yapışıp bırakmamak, başına bela olmak.
• Tırnak kadar: Çok küçük, çok az: Tırnak kadar değerimiz yok. Oysa ki biz tırnağına bile zarar gelmesinden bile korkardık... (E. Koçak)
• Tırnak sürüştürmek: İki kişi arasındaki geçimsizliği körüklemek.
• Tırnak takmak: Kötülük yapmak için bahane aramak: Ayıptır arkadaş, insana bu kadar tırnak takılmaz; bizimle alıp veremediğin ne var sanki.
• Tırnağı dibinde: El değecek denli yakın, yakınında.
• (Birinin) Tırnağı olamamak: Birinden değerce çok aşağıda olmak: Sen o inek dediğinin tırnağı bile olamazsın. Defol!
• (Bir şeyin ya da bir kimsenin) tırnağına (attığı tırnağa) benzememek: Değerce ondan çok aşağı olmak.
• (Birinin) Tırnaklarının sökmek: Elindeki güçten yoksun bırakmak.
• Tırnağın varsa başını kaşı: (atasözünün anlamı) Kişi, kendi işini kendi görmeye bakmalı.