- (felsefe, Yunanca) Konuşma ve tartışma sanatı, yöntemli düşünme sanatı.
- Sokrates'te nesneleri cinslerine ve türlerine ayırma, kavramları sınıflandırma sanatı.
- Elealı Zenon'da karşıt savları çürütme sanatı.
- Platon felsefesinde duygu verilerinden yetkin bilgilere yükselme, evrensel bilgide basamak basamak ilerleyerek en evrensel bilgiye ulaşma çabası.
- Aristoteles'te göstermeleri sağlayan ayrıştırmalı bilgi alanına karşıt olarak olası görüşleri sağlayan bilgi alanı.
- Skolastik felsefede biçimsel mantığın tümü.
- Kant'ta "doğru mantığı"na karşıt olarak "görünüş mantığı" diye adlandırılan ve yanılsamalı usavurmalara karşılık olan bilgi alanı.
- Hegel'de gerçekle ussalın özdeşliği içinde, düşüncenin, sav, karşı sav, bireşim evrelerinden geçerek gelişmesi.
- Marksist felsefede maddenin sav, karşı sav, bireşim evrelerinden geçerek gelişmesi, eytişim.
İlgili birleşik kelimeler ve anlamları
- Diyalektik gelişme: (felsefe) Karşıtlıkların geliştirici hareketi.
- Diyalektik materyalizm (maddecilik): Evreni, diyalektik süreçler boyunca gelişmekte olan hareketli maddenin oluşturduğu bir bütün olarak gören ve bu bütünün sürekli yükselen bir evrim içinde niceliksel süreçler sonunda niteliksel süreçleri yarattığını savunan öğreti.
Soru/Yorum Formu