Sahte para nasıl anlaşılır? Banknot güvenlik özellikleri

Güncellenme: Soru/Yorum: 0
Sahtecilik, özellikle kağıt paraları taklit etmek, kopyalamak veya paranın gerçek rakamsal değerini yükseltmek amacıyla gerçek paralar üzerinde tahrif ve değişiklik yapılması olarak tanımlanabilir. Parada sahtecilik girişimleri, günümüzde teknolojik yenilikler sonucu gün geçtikçe artmakta ve çeşitlilik kazanmaktadır.

Özellikle baskı, renkli fotokopi ve yazıcı makinaları ile tarayıcıların bu amaçla kullanımı, bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de parada sahtecilik olaylarının yaygınlaşmasında büyük bir etken olmaktadır.


Sahte para nasıl anlaşılır?


Sahte paraların kolayca anlaşılabilmesi için banknotların içine ve dışına yerleştirilmiş gizli ve açık çeşitli güvenlik özellikleri vardır. Bu güvenlik özellikleri hemen hemen tüm farklı değerdeki paralarda aynı yere yerleştirilmiştir.

Holografik şerit folyo

Banknot tasarımıyla uyumlu çeşitli motiflerden oluşur. Paraya farklı açılardan bakıldığında bu motifler renkli ve parlak görünür. Dikdörtgen şekil içindeki "TL" harfleri para değerine dönüşür.


Emniyet Şeridi

Kağıda gömülü olarak yerleştirilen bu şeritte paranın değeri ile TL harfleri bulunur. Para ışığa tutulduğunda paranın her iki yüzünden de dik bir çizgi şeklinde görülür.



Gizli Görüntü

Paraya alt tarafından yatay olarak ve göz hizasında bakıldığında, Atatürk portresinin sağ alt köşesindeki yedigen şeklin içinde paranın rakamsal olarak değeri görülür.


Filigran

Paranın ön yüzünde bulunan Atatürk portresinin küçültülmüş hali ile paranın değerini gösteren sayıdan oluşur. Banknotun boş ve desensiz bölümüne gizlenmiş olan bu filigran sadece para ışığa tutulduğunda görülür.


Bütünleşen Görüntü

Para ışığa tutulduğunda, sol üst kenarda yer alan ve bir sayının parçalarından oluşan anlamsız şekiller arka yüzdeki şekillerle birleşerek paranın değerini oluşturur.


Parlayan Şerit

Hareket ettirilerek paraya farklı açılardan bakıldığında altın sarısına dönüşür. Üzerinde rakamsal olarak paranın değeri ve TL harfleri bulunur.

Mikro yazılar

Banknotların ön yüzünde bulunan ay yıldız motifi, sadece mercekle okunabilecek kadar küçük boyutta tekrarlar şekilde yazılmış para değeri rakamlarından oluşur. Atatürk portresinin sağındaki holografik dikdörtgen şeklin alt ve üst kenarında "TCMB" ibaresi tekrarlar şekilde mikro yazılıdır (mikro yazılar bir büyüteç veya cep telefonu kamerasının yakınlaştırma özelliği ile incelenebilir).


Ultraviyole Özellikler (Sadece mor ışık altında görünenler)

  • Tüm kağıt paralar UV ışık altında parlamazlar.
  • Normal ışık altında görünmeyen para üzerine rastgele serpilmiş kılcal lifler, mavi ve kırmızı renkte kısa çizgiler halinde parlama yapar.
  • Para normal ışığa tutulduğunda siyah bir gölge olarak görülen emniyet şeridi 200 ve 100 TL'lik banknotlarda sarı, 50 ve 20 TL'lik banknotlarda kırmızı, 10 ve 5 TL'lik banknotlarda ise mavi renkte parlama yapar.
  • Normal ışık altında kırmızı görünen alttaki seri ve sıra numarası UV ışık altında parlak kırmızı, yine normal ışık altında siyah görünen üstteki seri sıra numarası mavi ışık altında sarı-yeşil parlak renk verir.
  • Atatürk resminin tam üzerine büyük bir şekilde yazılmış parasal değer ve TL harfleri kırmızı renkte parlar.


Sahte para taklit örnekleri


Sahte paralarda filigran, kağıdın içinden veya dışından baskı yolu ile taklit edilmekte; ışığa tutmaya gerek kalmadan yüzeyden görülmekte, bazı sahte banknotlarda ise filigran taklidi hiç bulunmamaktadır.


Sahte paralarda kılcal liflerin, baskı yolu veya fosforlu kalem ile taklit edilmeye çalışıldığı görülmektedir. Mavi ışık altında yeterli parlama ve doğru renk verememektedir.


Sahte paralarda emniyet şeridinin baskı yolu ile UV özellikleriyle birlikte taklit edilmeye çalışıldığı görülmektedir. Soldaki resimde kağıdın üzerine hafif iz yapılarak oluşturulan emniyet şeridi normal ışığa tutulduğunda kaybolmaktadır. İkinci resimde ise emniyet şeridi mor ışık altında doğru rengi verememektedir.


Sahte paralarda holografik şerit folyonun, gümüşi ve yanar döner yaldız kullanılarak taklit edilmeye çalışıldığı görülmektedir. Holografik şerit teknolojisi sivil matbaalarda da mevcut olduğu için farkı anlamak güçleşebilir. Orijinal olduğundan emin olunan başka bir para ile karşılaştırılabilir.


Renk değiştiren şerit baskı sahte paralarda da orijinale benzer şekilde taklit edilmeye çalışıldığı görülmektedir.


Sahte banknotlarda gizli görüntü efekti orijinali gibi verilememektedir ya da resimde olduğu gibi hiç verilememektedir.


Sahte parada ay yıldız motifinin içindeki "rakam" ve "TL" harflerinden oluşan mikro yazı alanları, büyüteç ile bakıldığında deforme olduğu için okunamamaktadır. Ancak bazı sahtelerde, uygulanan baskı tekniği özelliği nedeniyle mikro yazının okunabilirliğinin arttığı görülmektedir. Baskının kalitesini normal ışık altında bir cep telefonu kamerası ile yakınlaştırarak incelemeyi deneyebilirsiniz.


Sahte paralarda bütünleşik görüntü genellikle ayarsız, kalitesi düşük ve bozuktur.


Örnekte sahte paralarda Atatürk resminin üzerindeki parasal değerin taklit edilemediği mavi ışık altında görülmektedir.


Orijinal banknotlarda mavi ışık altında renk değiştiren ve parlayan seri numaralarının sahte paralarda renk değiştirmeyip parlamadığı görülmektedir.


Kaynak: T. C. Merkez Bankası
( 0 soru/yorum )