Omuz Boynun iki yanında, kolların gövdeye bağlandığı bölüm: Omuz, insan vücudunda boyun ile kol arasında yer alan, kürek kemiği, köprücük kemiği ve üst kol kemiğinin birleşimiyle oluşan, kolun hareket kabiliyetini sağlayan ve aynı z…

Serseri mayın Serseri mayın denizcilikte, döşendiği yerdeki bağlantının kopması sonucu yüzeye çıkarak akıntı ve rüzgarın etkisiyle deniz üzerinde serbestçe rastgele dolaşan mayın demektir. Deyim olarak ise hiçbir iş görmeden g…

Turist Ömer Selamı (Sadri Alışık) Birine rastlanıldığı, yanına varıldığı ya da yanından uzaklaşıldığında kendisine sözle ya da işaretle yapılan nezaket, saygı, dostluk işareti, esenleme: Size bir selâm verildiği zaman, ondan d…

Olmak ile ilgili deyimler ve anlamları Olmak ya da olmamak işte bütün mesele bu (Söyleyen: Shakespeare) İçinde "olmak" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları: Olacak gibi değil : Olacağa benzemiyor, öyle görünü…

Boyutları benzerlerine kıyasla daha kısa olan, büyük karşıtı: Küçük tencere, küçük balkon, küçük ayakkabı vb. Daha az yaşlı: Küçük dayı, küçük kardeş vb. Niceliği az olan, nicelikçe önemli ölçüde olmayan: Küçük bir para. Küçük bir…

Sevimli kuzu Koyun yavrusu: Sürünün ardında bir koyun meler / Koyunun feryadı bağrımı deler / Akkoyun da gelmiş kuzusunu ister. (Pir Sultan Abdal) Bir meyve ya da sebzeye bitişik olan küçük meyve ya da sebze: İncirin kuzusu,…

Kuyruk sallamak Hayvanların çoğunda, gövdenin arka tarafında bulunan kaslı ve tüylü uzantı: Düşe kalka kuyruğunu yakalamaya çalışan kedi yavrusunu bir müddet daha izledikten sonra sormuş: - Neden kuyruğunu kovalıyorsun kedicik…

Dünyanın en güzel kuşu (zooloji) Kuş, vücudu tüylerle kaplı, gagalı, iki kanatlı ve iki ayaklı olan uçucu hayvanların ortak adıdır. Genellikle hafif ve aerodinamik yapıları sayesinde uçma yeteneğine sahiptirler. Ayrıca, çoğu …

Mahalle Bir kentin, bir ilçenin, bir bucağın hatta büyücek bir köyün bölünmüş sayıldığı parçalardan her biri: Mahallemiz küçük olduğundan herkes ama herkes birbirini bilir tanır ve severdi (Y. Doğan). Mahallemiz orta ve az ge…

İçinde "oynamak" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları: Oynamasını bilmeyen kız "yerim dar" demiş; yerini genişletmişler (bollatmışlar) "gerim (yenim) dar" demiş : Elinden bir iş gelmeyen kimse, y…

Ot Toprak üzerindeki bölümleri odunlaşmayıp yeşil ve yumuşak kalan, her ilkbaharda yeniden büyüyen küçük bitkilere verilen ortak ad: Ayrık otu. Ot yığını. Ot ile yapılmış ya da otla doldurulmuş: Ot minder, ot şilte vb. İlaç: …

Suyu, nemi olmayan: Kuru toprak, kuru odun, kuru çamaşır. Saklanmak için kurutulmuş: Kuru üzüm, kuru fasulye, kuru incir vb. (Bitki için) Canlılığını yitirmiş: O kadar kuvvetle hülya edeceğim ki / Açacak bu kuru dallar yaprakların…

Lokma tatlısı Bir defada alınıp ağza götürülebilecek irilikte yiyecek parçası, sokum: "Şimdi, ağzımdan girecek bir küçük lokma için neler vermezdim" diye düşündü. Bir lokma, tek bir lokma hayat demekti. Tek bir lokma…

Ortaklar İki ya da ikiden fazla kimsenin iş yapmak için emek ya da sermaye birleştirmeleri durumu: Anonim ortaklık. Ortak olma durumu: Öküz öldü ortaklık bitti. (Atasözü) Ortak : Bir işin, malın veya şeyin birden fazla sah…

On numara İçinde "on" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları: On ikiden vurmak : Daha iyisi hayal bile edilemeyecek bir başarı kazanmak: Bu kesinlikle tuhaf bir aşk ilanı oldu ama belli ki tam on ikiden vurdu; ç…

Küp şekli Su, pekmez, yağ, turşu, buğday, un vb. şeyleri ileri bir tarihte kullanılmak üzere saklamaya yarayan altı dar, geniş karınlı toprak kap: Aydın'ın yağları eskiden koca koca küplerde olurmuş. Kız, küpten yağ alırk…

Kül Yanan şeylerden artakalan toz: Ateş söndüğünde, geriye sadece bir avuç kül kalmıştı (C. Bozkurt). Zamanla su, buhar olmaya, ateş, kül olmaya başlamış. (G. Mor) Tüm, bütün: Milletimizin bir kül olarak bu vazife şuur ve im…

Eski erkek külahı Eskiden erkeklerin giydiği ucu sivri ya da yüksek başlık, şapka: Benim kara yağız ay yüzlüm eğri bir siyah külah giyer; o yüzden de bu kara duman başımın üstünde eğri durur. (Latifi) İçine öteberi koymak iç…