Kolayca kırılıp ufalanan. Ağzın içinde kolayca ufalanıp dağılacak biçimde hazırlanmış bir çörek. (mecazi) Taze, çıtır çıtır: Gevrek simit. Gevrek gevrek gülmek : (deyim) Kendine güvendiği ya da karşısındakini hafifsediğini …

Yiyeceği ağız içinde evirip çevirmek. (mecazi) Dolambaçlı yollardan giderek lafı uzatıp söylenecek bir sözü tam olarak ve açıkça söylememek: "Ne ilgisi var benle yani?" diye bir şeyler geveledi. Geveleyip durmak : B…

(toplum bilim) Özellikle Doğu Avrupa kentlerinde Yahudi topluluklarının oturduğu bölge. Varlıklı ailelerin kent dışına göçüyle boşalan kent merkezindeki yerleşim birimlerinin yoksul aile ve kişilerce ya da göçmenlerce doldurulmas…

Yüksek Gerilim (fizik) İp, tel, çubuk vb. cisimlerin, taşıdıkları kütlelerden dolayı oluşan ağırlık kuvvetlerine eşit ve ters yönde gösterdikleri direnç kuvveti ya da çeşitli gerilmelere karşı herhangi bir cismin etkilenen …

Geri durmak : Bir şeyi yapmaktan kaçınmak, çekinmek. Geri durmamak (kalmamak) : Gücü yettiğince, elinden geldiğince yapmaya çalışmak, yapmaktan kaçınmamak. Geri kafalı : Yeniliklere karşı çıkan, eskiye bağlı, gerici, tutucu. Ger…

(halk dilinde) Perde. İp, kayış, tel vb. bir şeyi germeye yarayan araç. (teknik) Bir kazanın içinde oluşan basıncı karşılamak için kazanın iç yüzeylerine perçinlenen demir parça. Açılmaya çalışan iki yapı elemanını bağlaya…

Gergef Üzerine kumaş gerilerek nakış işlemeye yarayan, açılır kapanır ve çoğu dikdörtgen biçiminde olan çerçeve. Gergef işlemek : Gergefle nakış işlemek. Gergef kayışı : Üzerine nakış işlenecek kumaşı gergefe germeye yaray…

Gergedan Gergedan (zooloji) tekparmaklılar takımından, sıcak ülkelerde yaşayan, burnunun üstünde bir ya da iki boynuzu bulunan, ayakları üç parmaklı olan, kalın derili, otçul, iri cüsseli, saldırıcı bir memeli cinsi.

Gerdel Ağaç ya da köseleden yapılmış, yarım fıçı biçimindeki kova. (denizcilik) Gemi içinde temizlik işleri için su taşımaya yarayan, yan yana getirilen tahtaların dış tarafına demir ya da pirinçten çember geçirilmesiyle ya…

Klasik Türk müziğinde ince sol notasını andıran perde ve rast ile hüseyni makamları dizilerinin birleşmesinden oluşan bir makam. Gerdaniye buselik : Gerdaniye makamıyla buselik beşlisinin birleşmesinden oluşmuş, az kullanılan bir…

Gerçeküstücülük, sürrealizm Gerçeküstücülük (edebiyat) Birinci Dünya Savaşından sonra Fransa'da ortaya çıkan, Dadacılığın akla ve alışılmışa karşı ayaklanma görüşünden hareket ederek bilinçaltının karışık ve karmaşık düny…

(felsefe) Tümellerin şeylerden bağımsız olarak var olduğunu ileri süren orta çağ öğretisi. Varlığın düşünceden bağımsız olduğunu öne süren öğreti. Varlığın düşünsel nitelikli olmadığını, düşünceden de gelmediğini öne süren öğr…

Açıklanması istenen bir konuyla ilgili olarak milletvekillerince başbakana ya da bakanlardan birine yöneltilen ve sonunda soruşturma yapılması istenebilen soru. Gensoru önergesi, bir siyasi parti grubu adına ve en az yirmi milletvek…

Genlik (fizik) salınan bir niceliğin artı ya da eksi yönde aldığı en yüksek değer. Özellikle sinüzoidal salınımlar için kullanılan bir terimdir. y = 3 sin 5t ile gösterilen sinüzoidal salınımın genliği 3'tür. Genlik modülasy…

Geniz Ağzın arkasında, üstten buruna, östaki borusuyla kulağa, gırtlakla da yemek ve nefes borusuna açılan boşluk. Ağız ve burun boşluklarının arka tarafı. Geniz ünsüzü : (dil bilim) Genizden söylenen ünsüz. Türkçede "…

Genelleme (mantık) zihnin genel düşünceler yapması işlemi ya da özelden genele, olaydan yasaya geçiş. Genelleme yapmak, varlıklar, kişiler ya da olaylar arasındaki benzerlik bağıntılarını bir fikirde toplamak, ancak bazı varlıkla…

Küçük ve büyük gelgit Ay ve güneşin yeryüzü üzerindeki çekim güçleri nedeniyle deniz yüzeyinde özellikle okyanuslarda görülen düzey değişmeleri, kabarma ve alçalma. Meddücezir eş anlamı. Bkz. Medcezir Bir yere boşuna gidip g…

Yerleşmiş ve temelli olmayan, geçici: Hatta hayatıma başkaları girdi; gelgeç kişiler, gelgeç serüvenler. (S. İleri) Bir iş veya bir şey üzerinde kararlı olmayan, hercai: Geçici ilgiler ve meraklar, gelgeç hevesler hiçbir zaman baş…

Büyük ocaklardan ateşi ve külü dışarı çekmek için kullanılan, ucu yassı, uzun saplı demir araç. Harç karmada kullanılan çapa biçiminde geniş ağızlı araç. Meyve ağaçlarının yüksekteki dallarını aşağı çekmek için kullanılan ucu aşa…

Bir düzey üzerindeki yıkık yer, büyük çentik: Duvar gediği. Dağlar arasındaki geçit. Kusur, hata anlamında "eksik gedik" biçiminde kullanılır: Bunun hiçbir eksiği gediği yok. (mecazi) Güçlük, güç durum: Gediğe takılma…

Yaşlanmaya yüz tutmuş, geçmiş: Altmışını geçkin bir kadın. Gereğinden çok olgun ya da solmaya başlamış: Geçkin bir karpuz. Geçkinlik evresi : (coğrafya) Yer biçimlerinin aşınarak, yontularak, düzeye yakın, az dalgalı bir duru…

Yarası olan gocunur Bir şeyden alınıp tepki göstermek: O bu sözümden gocundu (TDK). Yarası olan gocunur : (atasözü) Üstü kapalı olarak söylenen sözü üstüne alınanı veya ortaya konuşulan hoş olmayan bir konudan kendine pay …

Geçecek yer, yol: Yaya geçidi. (coğrafya) İki dağ ya da yamaç arasında uzanan dar ve uzun yol: Zigana geçidi. Düzenli bir topluluğun belli bir yerin önünden geçerek yaptığı gösteri: Geçit töreni. (gökbilimi) Bir gezegenin başk…

Geçirgen olma özelliği ya da derecesi. (fizik) Bir ortamın, elektrik yükü akışına gösterdiği direncin ölçüsü, mutlak geçirgenlik (simgesi, birimi farad/metre). Bir ortamın mutlak geçirgenliğinin, elektrik sabitine oranı, göreli…

Yaşamak için gerekeni sağlamak: Kendi kazancımla geçiniyorum. (kelime ile ilgili cümle) Uzlaşmak, anlaşarak yaşamak: Komşularla iyi geçiniyoruz. Herhangi bir sıfat ya da adı belirteç gibi aldığında "yelteniş" anlatan bi…

Geçinmek eylemi yaşamak için gerekli geçinme araçları, geçinme: Ailemizin geçimi babanın omuzlarında. Anlaşma, uyuşma. (tarih) Savaşta atlara giydirilen zırh. Geçim derdi : Geçim sıkıntısı, geçim kaygısı. (Bu dünya) Geçim d…

Gecekondu Yasalara göre, imar ve yapı işlerini düzenleyen mevzuata bağlı kalınmaksızın, kendisine ait olmayan arazi üzerinde sahibinin rızası alınmadan kurulan tüm yapılar. Günümüzde, büyük kentlerin çevrelerinde kurulan ve …

Ağaç liflerinden yapılmış bir gebre At gibi binek hayvanlarını tımar etmekte yani kıllarını, derilerini temizlemekte kullanılan kıl ya da çuha kese: Gebre, kıldan eldiven büyüklüğünde yapılan bir torbadır. İçine el sokularak …

Gez göz arpacık Tüfek, tabanca gibi ateşli silahlarda namlunun gerisinde bulunan ve nişan alırken arpacıkla birlikte gözle hedef arasında aynı doğru üzerine getirilip arasından arpacık ve hedefin görüldüğü kertik. Okun, kiri…

Bodur ve şişman. Gebeş, çeşitli Anadolu ağızlarında "karnı şiş, büyük başlı" anlamına gelir. (kaba) Yeni girdiği çevreye uyamayarak alıklaşan; sersemleşip şaşkına dönen: Hizmetçi Hediye'nin, Ekrem'in gebeş gebe…

Gaz yağı Ham petrolün ayrımsal damıtımında 150 - 250 °C'ler arasında elde edilen ve sobalarda, lambalarda vb. akaryakıt olarak kullanılan bir hidrokarbon karışımıdır. Rengi şeffaftır ancak görülebilmesi için çoğu zaman açı…

Peygamber Efendimiz (sav)'in savaş gerçekleşsin ya da gerçekleşmesin İslam Ordusu'nun başında kumandan olarak katıldığı savaş seferi (harekatı). Ayrıca Sahabelerin yalnızca yaptıkları savaşa da seriyye adı verilir. Genel ka…

Gaz taşı Gaz taşı, metallerin kesilmesi, bilenmesi, kesici takım izlerinin (çapakların) ya da erozyon yüzeylerinin temizlenmesi, iş parçası yüzeyinde sert kabuğu aşarak kaba yüzeylerde tesviye gibi işlerde kullanılan korindon …

Niğde gazozu İçine koku verici ve tatlandırıcı maddeler de katılarak, basınç altında doldurulmuş şişelerde satılan, su ve karbonik asit karışımı alkolsüz içki. Gazoz ağacı : (argo) Bir sözün çok saçma olduğunu belirtmek iç…

Gazometre Gazometre (teknik) bir silindir içinde hareket eden diğer bir silindirden oluşan, içinde gaz biriktirilen, düşey hareketli bir tür büyük gaz deposudur. Gazometrelere gönderilen gazın basıncıyla üstteki silindir yuka…