Lavabo sifonu Lavabo, klozet vb. sıhhi tesisat malzemelerinin altına takılan genellikle U harfi biçiminde kıvrılmış bir borudan oluşan ve içinde kalan suyun boruyu kapatmasıyla kanalizasyon ve pis su tesisatındaki kötü koku v…
Sicil dosyası Mahkeme, tapu, nüfus gibi resmi dairelerce tutulan kayıtlar ve bu kayıtların yazılı bulunduğu belge veya defter, kütük. Memur ve görevliler hakkında terfi, tayin gibi işlemlerde dikkate alınmak üzere kaydedilen…
Sibernetik, biyolojik, mekanik ve elektronik sistemlerde iletişim ve kontrol süreçlerinin teorik olarak incelenmesi, özellikle bu süreçlerin biyolojik ve yapay sistemlerle karşılaştırılması bilimidir. Sinir sistemi ve beyin gi…
Sıva - Sıvamak Sıva, duvar ve tavan yüzeylerini düzgünleştirmek için üzerine sürülen ve çimento, kireç, alçı kum vb. malzemelerin su ile karıştırılmasıyla hazırlanan genellikle hamur kıvamında ya da yarı akışkan harçtır. Sıvam…
Sırtlan Sırtlan, daha çok Afrika’da yaşamakla birlikte Asya’nın bazı yerlerinde de bulunan, 60 - 90 cm boyunda, 40 - 85 kg ağırlığında, kalın boyunlu, sırtı basık ve bel kemiği hafif kambur, ön bacakları arka bacaklarından uzu…
Sırıkla atlama sporunda kullanılan sırık İnce ve ucuna doğru gittikçe daha da incelen, uzun ve düz ağaç. (spor) Sırıkla atlamada kullanılan, kamış, kauçuk, metal vb.den yapılmış uzun, esnek çubuk. Sırık gibi : (Yerme yo…
Eşek sıpası Eşek yavrusu: Sıpa, annesinin anırma sesine doğru koşmaya başladı. (mecazi) Sevimli ve yaramaz (erkek) çocuk: Halası gözlüklerinin üstünden ona bakarak gülümsedi; "Geldin mi sıpa!" dedi... (O. Usta). B…
Sığınak Yağmur, fırtına veya başka çeşitli tehlikelerden korunmak için sığınılacak yer. (askeri terim) Savaşta düşman bombardımanlarından korunmak ve bir süre orada kalmak için yer altında yapılmış korunaklı yer. Kötülükle…
Seyis Seyis, atların bakım, temizlik, beslenme işleriyle yarış atlarının yürüyüş, yarışa hazırlanma, yarış alanına gidiş, dönüş ve gezinti işleriyle ayrıca hafif hastalıklarıyla da ilgilenen, kısaca atın halinden anlayan at ba…
Kumaş üzerine serigrafi baskı Serigrafi, üzerinde, basılacak resme karşılık düşen gözeneklerin açık bırakıldığı, genellikle çok küçük gözenekli ipek kumaş ya da metal levhadan kalıpla gerçekleştirilen baskı tekniğidir. Kalıp i…
Serenat yapmak Geceleyin sokakta sevgilinin penceresi önünde çalgıyla verilen küçük konser: Serenat, sevgiliye aşkı ilan etme biçimlerinden biridir. Aşk duygusunun belli bir atmosfer, mekan, zaman ve görüntü içinde sunuluş bi…
Gemide yelken serenleri Yelkenli gemilerde üzerine dört köşe yelken gerilmek için direğe yatay olarak bağlanan ağaç gönder: Seren, gemi direkleri üzerinde yelken açmak, işaret sancaklarını çekmek için direk üzerine su yüzeyin…
Dişi ve erkek serçeler Serçe, ötücü kuşlar takımının serçegiller familyasından, 10 - 12 cm boyunda, 25 - 40 g ağırlığında sırtı kahverengi, karnı kül rengi, insanlara yakın yerlerde sürü halinde yaşayan, kışları göç etmeyen, ö…
Çöl ve asfalt yol üzerinde oluşan serap görüntüleri Serap, çöl gibi sıcak bölgelerde ufukta su birikintisi varmış gibi bir yanılmaya neden olan optik doğa illüzyonudur. Serap, yönü yer olan, yere doğru ilerleyen ışık ışınlar…
Seramik karo fayans Seramik, en basit tanımıyla, "çok yüksek sıcaklıkta şekil verilerek pişirilmiş toprak" demektir. Seramik, sert, kırılgan, yüksek ergime derecesine sahip, düşük elektrik ve ısı iletimiyle birlikte …
Sera Sera, bitkilerin yetişmesi için uygun atmosferin sağlanması amacı ile iklim şartları kontrol edilebilen ya da düzenlenebilen cam, naylon, fiberglas gibi güneş ışığını geçiren malzemelerle örtülmüş yapıdır. Seralar genelli…
Genellikle bir konuşmacının, bir katılımcı kitlesine, bir konuyla ilgili bilgi vermesi amacıyla düzenlenen organizasyon. Bir konu ile ilgili bilgi vermek ve bu bilgiler üzerinde tartışmak amacıyla birkaç yetkilinin yönetimi al…
Semer At, eşek, katır vb. binek hayvanlarının sırtına, sırtlarının zarar görmesini engellemek için yerleştirilen, üzerine yük bağlanan veya binilen, iç iskeleti ağaç malzemeden yapılan yastık. (yerbilim) Yer kıvrımları katm…
Semender, iki yaşayışlıların kuyruklular takımından, uzun ince gövdeli, dört bacaklı, uzun kuyruklu, kertenkeleye benzeyen, hem suda hem karada yaşayabilen 700'e yakın türü bulunan amfibyum bir hayvandır. Semenderler genel…
Kömürlü semaver Semaver, iç haznesinde yakılan odun kömürü ile içine konulan suyu ısıtmaya, ısıtılan bu suyla da çay demlemeye yarayan bakır, pirinç gibi metallerden yapılan bir tür musluklu büyük çaydanlıktır. Genellikle elek…
Renkli ve saydam selofan ruloları Selofan, selülozdan yapılan, renklendirilebilen, ambalaj yapımında, kitap kapaklarında vb. kullanılan, sağlam, ince ve saydam tabakadır. Havaya, yağlara, suya ve mikroorganizmalara karşı düşük…
Selektör yapmak Taşıtlarda farların uzun (uzak) ve kısa (yakın) ayarda yanmasını değiştirmeye yarayan araç. Tahılı yabancı maddelerden ayırmak için kullanılan aygıt. Selektör yapmak: Motorlu taşıtlarda yanmakta olan far…
Bisiklet selesi Bisikletin sürülürken oturulacak yeri. Yarış ve yol bisikletlerinde daha kolay ve seri pedal çevrilebilmesi için sele daha dar ve sert bir yapıya sahiptir. Sele yüksekliği dolaylı olarak bisikletin ağırlık mer…
Piston segmanları Motor pistonlarında, yağ ve gaz sızıntısını önleme gibi amaçlarla piston çevresindeki yataklara yerleştirilen uçları açık ve esnek, metal halka. İki borunun ucunu birleştirmeye yarayan halkamsı yuvgu. İlet…
Oturulacak sedir biçiminde taş veya set. Seki, genellikle evlerin önüne taş ya da çamurdan yapılır. (coğrafya) Akarsu vadilerinin iki yamacı üzerinde, göl ve deniz kıyılarında görülen basamak biçimindeki düzlük. (mimarlık) …
Ahşap zigon sehpa Üstüne bir şey (genellikle ikramlık) koymaya yarayan ayaklı, alçak küçük masa: Onun ısrarlı bakışlarından gözlerini kaçırarak bir fincanla, bir şekerlik de Öykü'nün önündeki sehpanın üzerine bıraktı. Da…
Klasik sefer tası Sefer tası, yemek taşımak için kullanılan, içine ayrı ayrı yemekler konmak üzere üst üste getirilerek birbirlerine tutturulan küçük kaplardan oluşan taşınabilir yemek kabı takımıdır. Bir sefer tasıyla 1 - 3 k…
Sedye Hasta ya da yaralı taşımaya yarayan, iki kişi ile uçlarından kaldırılarak taşınan ya da tekerli olanlarında itilerek götürülen katlanabilir hasta yatağı. Acil olmayan taşıma durumlarında, önce yaşamsal önlemler alınmalı,…
Sedir Genellikle eski evlerde duvar diplerine ve köşelere boydan boya yerleştirilen, üstü minderli olup duvara yastık yaslayarak oturmaya yarayan ahşap malzemeden üretilen uzun kerevet (divan): Yarım saat kadar bekledikten so…
Bir istiridye kabuğu içindeki sedefli yüzey Sedef, midye ve istiridye gibi deniz hayvanlarının kabuklarının iç yüzeylerinde oluşan, süsleme işlerinde kaplama olarak kullanılan, beyaz, parlak, inci gibi yanardöner ve gökkuşağı…
Secde kelimesi, itaat etmek, boyun eğmek, başı öne eğmek, alnı yere koymak, ibadet kastıyla eğilmek, teslim olmak, birinin hükümranlığı altına girmek gibi anlamlara gelir. Henüz namazın ve namaz secdesinin tam olarak oluşmadığı …
Namaz kılarken temiz yere secde etmek ve oturmak için kıble yönünde yere serilen, üzerinde bir kişinin namaz kılabileceği büyüklükte halı, kilim ya da kumaştan yaygı, namazlık: Seher seccadesi açılıyor. İç alemin genişliğinin, s…
Tarihi Başçarşı Sebili (Saraybosna) Özellikle kandil gibi mübarek günlerde hayır maksadıyla ücretsiz olarak dağıtılan içme suyu. Genellikle camilere bitişik olarak ya da yollar üzerinde gelip geçenlerin su içmeleri için yap…
Sazan balığı Sazan, Avrupa, Asya ve Amerika'nın tatlı sularında yaşayan, sırt yüzgeci uzun, ortalama boyu 40 - 80 cm, ağırlığı 2 - 14 kg olan, eti lezzetli olup yenilen, kılçıklı bir balık türüdür. Sazan balıkları göl ve …
Saz Türk halk müziğinde kullanılan, gövdesi ağaçtan oyularak yapılmış, üzerinde ikişerli veya üçerli gruplar halinde üç grup tel bulunan uzun saplı çalgı, bağlama. Saz ülkemizde kullanımı en yaygın olan çalgıdır. Her tür müz…
Sayaç bazı kullanım ve tüketim değerlerini ya da artan mekanik etkilenimleri sayan, ölçen kaydeden aygıttır ya da saattir. Sayaçlar günlük hayatta en çok elektrik, su ve doğal gaz gibi enerjilerin kullanım miktarlarını ölçmek (sayma…
Sauna Sauna kısaca geleneksel Fin hamamı olup içi ahşap malzeme ile döşenen, oturma ve yatma yerleri olan, içine 3 - 5 kişinin sığabileceği genişlikte, havası sıcak, nemli ve buharlı olan ve sobayla ısıtılan bir çeşit terleme …
Satır Yan yana duran sözcüklerden oluşmuş yazı sırası: İnsan iki satır yazı yazmaz mı? Genellikle et kesmeye ve kemik kırmaya yarayan, hızlı bir şekilde vurarak kullanılan enli, kalın, büyük ve ağır bıçak: Kasap her zamanki …
Beyaz saten kumaş Atlas. Atlas gibi parlak, pamuklu kumaş. Bu kumaştan yapılmış dikilmiş şey. Saten, serj dokumanın bir çeşidi olup, tanesiz, düz ve çok parlak yüzeyli bir kumaştır. İplikler birbiri üzerine ve kumaşın he…
Sarraf Kuyumcu: Altınlardan birini alarak hemen çarşıya çıkıp bir sarrafa götürür. Sarraf altını daha eline alır almaz ağırlığından ve nakışlarından bu altının başka bir dünyaya ait olduğunu anlar... Mesleği, değerli kağıt v…
Bizans döneminde yer altına inşa edilmiş olan Yerebatan sarnıcı (İstanbul) Eskiden, büyük şehirlerde, şehir dışından getirilen suların ya da yağmur sularının biriktirildiği açık ya da kapalı depo. Gemilerde metal sacdan yapı…
Sarmaşık - Duvar sarmaşığı Sarmaşık (botanik) sap ve dallarından çıkan küçük ek kökçüklerle dik, düz yerlere yapışarak tırmanan bitkilerin genel adıdır. Sarmaşıkgillerin bir örnek bitkisi olan duvar sarmaşığı 20-30 metreye …
Sarkaç Sarkaç, (fizik) sabit bir noktadan asılmış bulunan, denge konumundan biraz ayrıldıktan sonra serbest bırakıldığında belli bir periyotla bir salınım hareketi yapan (sallanan) cisimdir. Sarkacın bu düzgün salınım hareket…
Sarık Sarık, kavuk, fes, külah vb. başlıklar üzerine çeşitli şekillerde sarılan sargıdır: O zamanlar şehirle henüz fes giyiliyordu. Hocalar fesin üzerine beyaz sarık sararlar, esnaftan orta yaşlı olanlar fesin üzerine "Ah…
Sardalya Sardalya (sardalye), hamsigillerden, konservesi ve tuzlaması çok yapılan, vücudunun üst kısmı yeşilimsi yanlar gümüş renginde, pullu ve 15 - 20 cm boyunda, vücudunun yanlarında ve sırta yakın bölgelerinde siyah noktal…
Saraç Araba çeken hayvanların kayış ve koşum takımlarıyla, binek hayvanlarının sırtına konulan ve oturmaya yarayan eyerleri yapan, satan, işleyen ya da süsleyen kimse: Saraçlar, at, eşek, sığır yuları, fırdöndü kayışları, üze…