Şarapnel parçaları El bombası, top mermisi, roket vb. patladığında kurşun gibi hızla etrafa saçılarak zarar veren, genellikle patlayıcının en dış katmanının parçalanmasıyla oluşan, küçüklü büyüklü belli bir şekli olmayan meta…

Şantiye Yapılar için gereç saklanan yer. Gemi tezgahı. Yapımı sürmekte olan yapı ve çevresi, yapı yeri. Şantiye ile ilgili birleşik kelimeler ve anlamları Şantiye binası : Bir şantiyede, şantiye şefine vb. ayrılan, ya…

Neşeli, keyifli, şen: Şen şatır bir sohbet adamıydı. (tarih) Şatır, törenlerde gösterişi artırmak için padişahın, vezirin yanında yürüyen, özel olarak giydirilmiş görevli. Şen şatır: Şen şakrak, neşeli: O hayatın keskin ızdı…

Şanson, başlangıçta Fransız edebiyatında dünya işlerini konu alan ve şarkı olarak söylenebilen her türlü epik ya da lirik şiir. Daha sonra 15. - 17. yüzyıllarda aşk, içki konularını işleyen Fransız şarkılarına verilen ad. Bugün, dah…

Ün, san, şöhret: Beşbin yiğidin şanı, bu gökkubbeyi aştı, Çin Seddi'nin ardındaki ecdâda ulaştı! (F. Ersavaş) Azamet, büyüklük, ululuk: Selam sana, şanlı ordu; Sen kurtardın, aziz yurdu! (Türk Klasikleri) Gösteriş, gösterişli…

Şamdan ve mumlar Şamdan, üzerine mum dikilen destek, mumluk: Kulplu şamdan. Şamdan kaktüsü : (botanik) Amerika'nın tropikal bölgelerinde, Avrupa'nın sıcak limonlukların da yetişen, 200'den fazla türü bulunan, t…

Şap tozu (kimya) Şap kimyada alüminyum ve potasyum sülfatından oluşan, doğal olarak bulunan, sıcak suda eriyen, tadı buruk, antiseptik olarak ve kumaş boyamada, ateş yalıtımında kullanılan bir madde. Şap taşı mikrop öldürücü…

Safevilik, 14. yüzyılda Şah İsmail'in atalarından Şeyh Sefiyyüddin'in Hazar denizi kıyısındaki Erdebil kentinde kurduğu Sünni tarikat. Sonraları, Şii Türk boylarını çevresinde toplamak amacıyla Şiiliğe doğru kayarak dinsel-s…

Reaya, bir hükümdara bağlı olan, hükümdarın yönetimi altında bulunan ve ona vergi veren kişilerin tümü. Osmanlı Devleti'nde ilk önceleri bütün halka verilen bu ad, özellikle Tanzimat'tan sonra yalnız Müslüman olmayanlar için…

Reeksport, bir ülkeden alınan malın yapısında ve işlevinde bir değişik yapılmaksızın başka bir ülkeye satılması başka bir deyişle ithal edilen bir malın, başka bir ülkeye ihraç edilmesi demektir. Bu işlem, bir ülkeden transit olar…

Yazılmış bir yazıyı düzeltip, temel olarak kabul edilmiş ölçülere göre değerlendirerek okuma ve basıma hazırlama: Ali Yavuz Bey bir bilim adamı sorumluluğuyla bu şiirlerin redaksiyonu dışında, bunlara geniş yorumlar ekledi, anlamla…

Arkadan gelen, sondan gelen: Bu meydanın süvarisi, Hazret-i Sıddık'tır. Hazret-i Faruk dahi, onun redifidir. O ne güzel bir rediftir ki, süvarinin refakatindedir. (İmam-ı Rabbani) (edebiyat) Şiirde her mısraının sonunda genell…

Sağdıç (gelin ve damadın sağdıçları) Sağdıç gelin ya da damada, özellikle damada düğünde yol gösteren ve yardımcılık eden ve genellikle evlilik deneyimi olan kimsedir. Sağdıç genellikle en yakın arkadaşlardan olur. Sağdıç …

Sadet, üzerinde konuşulan asıl konu demektir: Ben de ona "Siz kürsüde konuşurken sadet dışına çıktınız. Ama Fuat Bey size sadet dışına çıktınız diyemedi..." (İlgili cümle kaynağı: F. Bozbeyli). Sadede gelmek: (deyim) …

Vücudun, içinde kalp ve akciğerlerinde olduğu ön üst kısmı, göğüs, sine: Zira sadır, vesvese mahallidir. Şeytan, buradan kalbi vesveselendirir. (M. K. Pilavoğlu) Kalp, yürek. Bir şeyin başı, baş tarafı, en yüksek yeri. Baş, başk…

Dostluğu ve bağlılığı içten olan, sadakatli: Allah, sadıkları sadakatlerinden dolayı mükafatlandıracak... (Ahzab Suresinden) Doğru gerçek: Bu dönemde İlahi vahyin başlangıcı olarak sadık rüyalar görmeye başladı ve gördüğü rüyalar …

Afrika da safari Afrika'da siyahların oturdukları yerlerde yapılan vahşi hayvan avı. Kafile olarak ava çıkış. Turistlerin vahşi hayatı yerinde görmeleri için yapılan turistik gezi. Genellikle keten ve benzeri kumaşlard…

Paratoner Paratoner, yıldırımların zararını önlemek için yapıların tepesine yerleştirilen ve ucunda bakır ya da platin bulunan 5 - 10 m uzunluğunda demir çubuk ve bununla toprak ya da bir kuyu arasında çekilen bakır telden olu…

Refüze, "Reddetmek, kabul etmemek" ve "reddedilmek, kabul edilmemek" anlamlarına gelen refüze etmek ve refüze olmak sözlerinde geçer: Onlar, benim refüze edilmemle, bozulmamla eğleneceklerini umarak, "Tabii,…

Rehavet çökmek Gevşeklik, tembellik: Başarı, herkesi tatlı bir rehavete sokar. Herkes halinden memnundur... Genellikle uzun süre uyanıklığın neden olduğu vücutta meydana gelen ağırlık: Üzerine bir rehavet çöktü. Uykuya zorluk…

Reaktans, içinden alternatif akım geçen bir elektrik devresinde bulunan bir sığanın ya da bir selfin, elektriğin akışına gösterdiği direnç (birimi ohm, simgesi X). E = E Cos 2rft ile ifade edilen bir alternatif elektromotor kuvve…

Rastık tozu Kimi kadınların, kaşlarını daha güzel göstermek ya da saçlarını boyamak için sürdükleri toz boya: Rastık Çekerek Mahmure (Nükhet Duru Şarkısı) (botanik) Bir bitki hastalığı: Sürme mantarları. Rastık çekmek :…

Sütün pastörize edilmesi Pastörize, pastörizasyon yoluyla özel aygıtlarda 65-100 °C'ye dereceye kadar ısıtılıp birden bire soğutulmak yoluyla, içindeki mikropları öldürülmüş olan demektir. Pastörizasyon, bozulmaya veya hastalık…

Kur'an-ı Kerim rahlesi Rahle, üzerinde kitap okunan, yazı yazılan, kimileri açılıp kapanabilen alçak küçük masa, sehpa: Rahle, üzerine Mushaf (Kur'an-ı Kerim), kitap ve saire konulmak ve önüne oturup okumak için iki ya…

Patika Patika, zamanla aynı yerden yürüyerek gidip geldikçe emek sarf etmeksizin kendiliğinden meydana gelen, sadece insan ve hayvanların gidebileceği kadar dar ve toprak yol, keçi yolu: Bu yol, o civardaki yaylalara giden bir…

Rayba - Musluk raybası Rayba, bir borunun ağzına ya da bir deliğe biçim vermek, genişletmek veya çapaklarını, pürüzlerini almak için kullanılan, çevresinde veya önünde kesici çentikler bulunan silindir biçiminde alettir. Örneğ…

Rahşiye, padişahın atını övmek için yazılmış kaside, at kasidesi. Divan edebiyatında atlar için yazılan kaside veya mersiyelere verilen isim. Rahşiye Örneği ve Anlamı Nef'i, Sultan IV. Murat'ın atları için kaleme aldı…

"Bir şeyin olmasına çok az kalmak" anlamında kullanılan "ramak kaldı" deyiminde geçer. Arapça da, vücutta son yaşam kalıntısını anlatan ve zamanla "pek az" anlamına gelen ramak sözcüğüyle kurulan deyime…

Pasaport çeşitleri Pasaport, yabancı bir ülkeye gidebilmek için alınan kimlik. Pasaportunu eline vermek : (deyim) İşten kovmak, işine son vermek. Pasaport Çeşitleri : Diplomatik pasaport (siyah), hususi pasaport (yeşil), …

Rahmet Allah'ü Teala'nın kullarına olan merhameti, acıması, bağışlaması ve esirgemesi: Allah'ın rahmeti imdadına yetişiverir. "Çünkü Allah affedici ve merhametlidir." (C. Durmuş) (mecazi) Yağmur: Rahmetinin …

Rahvan at koşması Biniciyi sarsmayan bir çeşit hayvan yürüyüşü. Koşarken bir yandaki iki bacağını aynı anda atan binek hayvanlarının biniciyi sarsmayan en yavaş koşma biçimi. Böyle yürüyen (hayvan): Rahvan at. Bu yürüyüşle…

Bir fotoğrafın, haritanın, desenin veya karikatürün özünü anlatan yazı: Hazırlanan bir dağılış haritasında; "haritanın adı, ölçeği, yön işareti ve lejant" mutlaka yer almalıdır. Madalyon, para vb. metaller üzerindeki yaz…

Lehim teli ve makinesiyle lehim yapma Lehim, erime noktası düşük olan ve metalleri tutturma işleminde eritilerek kullanılan kalay kurşun alaşımı maddedir. Genellikle tel şeklinde üretilir. Lehimlemek ise iki madeni parçayı (…

Bir şeyin göz önünde tutulmaya ya da hesaba katılmaya değeri olma durumu (ehemmiyet eş anlamı): Yapılacak onca iş arasından, hangilerinin bizi hedefimize daha çok götüreceğini belirleyip, önem sırasına koymak gerektir. (İlgili cümle…

Önsezi Önsezi, hiçbir belirti yokken, olacak şeyin bulanık, sezgisel öngörüsü, içe doğma (hissikablelvuku, altıncı his eş anlamları): İnsanın madde ötesi yanında en büyük hadise önsezidir. Önsezi, hadiseyi olmadan önce fark e…

Paraf Paraf, kurum veya şirket bünyesinde çok sık tekrarlanan formalite işlemlerde yetkili tarafından hızlıca atılan ve işlemin onaylandığını gösteren ve genellikle kişinin baş harflerinden oluşan kısa imzadır. Paraf, belgenin…

Pandomim Düşünceleri, izlenimleri ve duyguları yalnız mimik, hareket ve davranışlarla anlatan sözsüz tiyatro oyunu, mim sanatı. Sözsüz oyun anlamına gelen "pandomima"yı bugün pandomim/mim diye anıyoruz. Musahipzade Celal&…

Bir üst yapıya bağlı olmakla beraber ayrı bir yasayla kendi kendini yönetme yetkisi olan (kuruluş, devlet vb.): Örneğin Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti, Azerbaycan'a bağlı olan özerk bir devlettir. Özerklik : Bir kuruluşun veya bi…

Parafin (kimya) Parafin serisinden herhangi bir hidrokarbonun adı. (teknik) Katran, petrol, neft gibi maddelerden çıkarılan, katı, beyaz, yarı saydam, 50 - 60 °C'de eriyerek renksiz bir sıvı durumuna gelen, buharı parl…

Ön sözcüğü ile başlayan deyimler ve anlamları İçinde "ön" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları: Ön ayak olmak : Bir işe ilkin başlayıp herkesi arkasından sürüklemek. Ön planda gelmek : En önemli durumda bulunmak. …

Bir nesne, kavram ya da varlığın niceliğini sormak için kullanılan soru sıfatı: Kaç para kaldı? (Cümle, soru cümlesi olmadığında) Birçok. Kaç zamandır : Belirsiz, ama çok zamandan beri, çoktan beri. Kaça kaç : Yarışma ve karş…

Kalbur Kalbur, tahıl ve benzeri iri taneli maddeleri temizlemek, yabancı cisimlerden ayırmak veya sınıflandırmak amacıyla kullanılan, büyük delikli ya da seyrek telli özel bir elektir. Genellikle buğday, arpa gibi hububatların…