Üzgün, kederli: Malının hesabını kendisi dahi bilemeyecek derecede zengin olan o, kendine varis olacak bir evladı olmamasından dolayı pek mahzun ve mükedderdi. (S. Tevfik) Mükedder olmak: Üzülmek, kederlenmek: Orada, benzerini m…

Karşılıklı konuşma, söyleşme: Musa kelimullah hazretleri, varıp, Tur-i Sina'da, Allahü Tebareke ve Teala hazretleri ile mükaleme ettikçe, kelamı Rabbaninin hazzından, öyle bir mertebeye varırdı ki, dünya ve içindekiler unutulduğ…

Ödül: Allah da onlara, hem dünya mükafatını hem ahiret mükafatının güzelliğini verdi. Çünkü Allah, iyilik edenleri sever. (Ali İmran Suresi 148. Ayeti Kerime) Değerlendirici, sevindirici davranış. Mükafatlandırmak: Ödüllendir…

Sevindirici haber, muştu: Onlar için hem bu dünya hayatında, hem de sonraki hayatta müjdeler var. Allah'ın vaadinde asla değişme yoktur. O verdiği sözü mutlaka yerine getirir. İşte büyük kurtuluş ve mutluluk da budur. (Yunus Su…

Osmanlı devrinde büyük bir makamda bulunan kimsenin mührünü taşıyıp gereken kağıtlara basmakla görevli kimse: Mühürdar normalde sadrazamlar ile nazır ve valilerin maiyetlerinde (yanlarında) resmî kâğıtları mühürlemekle memur olan ki…

T.C. Damgalı Mühür Bir kimsenin, bur kuruluşun adının, tersine kazılı bulunduğu genellikle yuvarlak metal ya da başka bir maden parçası. Bununla basılan, imza ve onay yerine geçen ad. Başın üzerine halka oluşturacak şekilde…

Kırmızı mum ile mühürlemek Mühür basmak: Evrakı mühürlemek. Açılırsa, belli olsun diye bir şeyin üzerine yapıştırılan muma veya kurşuna mühür basmak. Yasalara, ahlak ya da sağlık kurallarına aykırı görülen iş, eğlence vb. y…

Başka bir dinden Müslümanlığa geçmiş olan, mürtet karşıtı: Yetmiş yaşında mühtedi olmuş Leyla Hanım Fransızca mealden Yasin suresini okuyordu: "Şüphe yok ki cennet ehli bugün, nimetler içinde sevinç ve ferah içindedir... Onlar…

Mühre ile kağıt düzleme ve parlatma Kağıda yumuşaklık, parlaklık ve düzlük vermek için kullanılan camdan veya akikten yapılan araç: Sürdüğü sıvının kalınlığını bir düzeye indirmek ve pürüzsüz sayfalar elde etmek için üzerine …

Bir işin yapılması ya da bir borcun ödenmesi için gösterilen süre, vade: Eğer borçlu sıkıntıda ise, onu, bir kolaylık bulununcaya kadar mühlet verin. Eğer bilirseniz (alacağınızı) sadaka olarak bağışlarsanız sizin için daha hayırlıd…

Mühimmat Cephane. (askeri terim) Savaşmak için gerekli olan cephane ve diğer önemli savaş gereçleri. Önemli, ehemmiyetli ve gerekli şeyler, hususlar, işler. (askeri terim) Mühimmat, askeri hedefler, personel ve malzemeye…

Önemli, ehemmiyetli: Vakit keskin bir kılıç gibidir. Mühim işleri bugün yapmalı, mühim olmayanları yarına bırakmalıdır. Lazım, gerekli, lüzumlu: Bir devletin devam ve bekası için mühim olan da, bu çifte kuvvetin işbirliği halinde …

Mühendislik Mühendis, teknik, sosyal ve ticari sorunlara çözüm geliştirmek için marifet, matematik ve bilimsel bilgiyi kullanan, birikmiş tecrübelerden faydalanan, mühendislik prensiplerini uygulayan, alanında uzmanlaşmış çözü…

Eski İstanbul Müftüsü Rahmi Yaran Toplumu İslam dini hakkında aydınlatan, din hizmetlerini düzenleyen ve denetleyen kişi: İl ve ilçe müftüleri bölgelerinde Diyanet İşleri Başkanlığını temsil eder. Müftü din hizmetlerinin deva…

Müfreze Müfreze çeşitli görev ve hizmetlerin ifa edilmesi için, küçük birliklerden, belli bir kuruluşa bağlı kalmadan geçici olarak oluşturulan özel askeri gruptur. Müfreze terimi Türk ordusunda pek fazla kullanılmaz bu yüzden…

Müfredat programı Bir bütünü oluşturan bireyler, ayrıntılar. Bütünü bilinen bir şeyin ayrıntıları, maddeleri: Şimdi sana müfredatıyla anlatacağım (İlgili cümle kaynağı: R. N. Güntekin). (eğitim bilimi) Eğitim öğretim progr…

Muflon Kışlık dış giyeceklerin içine iliklenerek veya fermuarla geçirilen bir tür çok kalın, sık dokulu, yumuşak (battaniyemsi) astar, tak-çıkar astar. İçinde keçe bulunan çok kalın, yumuşak, parlak tüylü kumaş. Yaban koyun…

Bir işte bütün parasını batırmış, iflas etmiş kimse: Baş komiserin de ondan aşağı kalır yanı yoktu, bütün birikimini az önce borsada batırmış bir müflis gibi bakıyordu (İlgili cümle kaynağı: Emrah Serbes). Müflis olup düşünmekten, u…

Müfettiş Kamu kurum ve kuruluşları ile bazı özel kurumlarda işlerin yasa ve tüzüklere uygun olarak yürütülüp yürütülmediğini denetleyen, çalışanlar üzerinde sorgulama yetkisine sahip olan ve bu konuda vardığı sonuçları kuruluş…

Minare şerefesinde ezan okuyan bir müezzin Ezan okuyan kimse. İlk müezzin Bilal-i Habeşi'dir. Müezzin, namaz vakitlerini bildirmek için günde 5 vakit ezan okuyarak müminleri camiye çağıran, sala getiren, namazlarda selam…

Yaptırım, yaptırma gücü: Müeyyide, insanı bir işi yapmaya veya yapmamaya zorlayan kanuni güç demektir. Cezai müeyyide: İşlenen bir suçun karşılığında ceza olarak yaptırılan şey: Bunlara aykırı eylemler cezai müeyyide gerektiren …

Bir işi, bir kuruluşu veya başka bir şeyi kuran kimse, kurucu: Elbette ki her müessesenin bir de müessisi olacaktır (İlgili cümle kaynağı: H. Bilecik). Bu medeniyetin müessisleri kimlerdir? Efendiler bu medeniyetin müessisleri Sümer…

Dokunaklı: Ezan ve selam bir başka dille ifade edildiğinde bu kadar müessir olmuyor. (örnek cümle) Etkili: Çocuk için en müessir nasihat, ananın babanın aileye ve çevresine karşı olan tutumudur. (kimya) Etken: Bu bitkinin müessi…

Üzüntü veren, üzen, üzücü: Bu hususta tedbirsizlik bazen müessif hadiselere bile sebebiyet vermektedir (İ. Sarı). Efendiler birkaç günden beri herkesin zihnini, fikrini berbat eden bir müessif hadiseyi bir daha burada arz etmeye be…

Kanunlar gereğince kurulan ve sürekliliği olan kurum veya kuruluş: Bütün müşteriler bu ciddi müessesenin güvencesi altındadır. (örnek cümle) Bir toplumda bazı sorunların çözümlenebilmesi için uygulanan yöntem: Darülhadisler; Peyga…

Kurulu, kurulmuş, tesis edilmiş: Eğitimin prensipleri dört başı mamur bir felsefeye; müesses bir nizama dayanmadıkça yaşanır değerler haline gelemez. (İ. Sarı). Vakıa bu Türk intibahını (uyanışını) en ziyade temin eden, Türklerin hü…

Bazı dillerde dişi cinsten sayılan kelime, dişil [müzekker (eril) karşıtı]: Araplar can kelimesine müennes demişlerdir. Fakat canın müenneslikten pervası yok. Çünkü ruhun ne erkekle bir alakası var, ne kadınla! Müzekkerden de yüksel…

Emniyete alınmış (kimse): Şahsını hedef alan bir suikast teşebbüsünü bahane ederek, hayatını müemmen kılmak için... Güvenilir (kimse): Evliya Çelebi, Karakadı'dan bahsederken onu, kutupluğa ayak basmış, müemmen, eserler sahibi…

Yazan, kitap hazırlayan, yazar: Bilgi, birikim, araştırma ve inceleme sonucu meydana getirilen bir eserin ortaya koyanı. Başka bir ifadeyle sanat, edebiyat, ilim ve kültür alanında ortaya koyduğu ürünlerle adını duyuran insanlara, …

Uslu, edepli, terbiyeli, güzel ahlaklı: Kısa boyuyla, tin tin yürüyüşüyle, içi tıka basa kitap dolu eski çantasıyla, önü daima ilikli duran ceketiyle, müeddep tavırlarıyla tam bir İstanbul efendisiydi. (İlgili cümle kaynağı: D. Gür…

Sonu olmayan, sonsuz, ebedi: Müebbet aşka mahkumuzdur. Günün birinde af çıkacak, müebbet aşktan kurtulacağımız umudu da yoktur – kesinlikle yoktur (İlgili cümle kaynağı: M. Urgan). Yaşadıkça süren, ömür boyunca olan: Siyasi ma…

Anlamış, idrak etmiş: Zira haksızlığını müdrik insan herkesin gözüne bakarak rahat yalan söyleyemez. (İlgili cümle kaynağı: Yasir Bilgin) (din) İslami bir kavram olarak namaza yetişip namazı tamamen imamla birlikte kılan kimseye …

Müdire Hanım Kadın müdür, bayan yönetici: Bugün geleceğimizi onlar da biliyordu, doğruca Müdire Hanımın odasına gittik. (Halk dilinde genellikle müdüre olarak geçse de doğru yazılışı müdire şeklindedir.) Müdire-i umur : İşl…

Müdür İdare eden, idareci, yönetici: Müdür, fazla resmiyet seven bir adamdı ama her halde iyi geçineceğime emindim. (Reşat Nuri Güntekin) Baş öğretmen: Okul müdürü bana dönerek: "Çocuğum yarın gel, seni okula kaydedeyim…

Derlenmiş. Bir araya getirilerek divan durumunda toplanmış: Arap edebiyatının ilk müdevven edebi metni kabul edilen Kur'an'ın Mekke dönemi surelerinde his ve heyecanlara hitap eden şiir üslubu hakimdir. Bir araya toplanmı…

Ders veren, tedriste bulunan, profesör. Medresede veya camide öğretmen. İlk Türkiye Üniversitesine Darülfünun denildiği gibi, öğretmenlerine de "Müderris" adı verilmiştir. Müderris kavramı (müderrislik) günümüzdeki pr…