Çıban nedir, ne demektir? Çıban ile ilgili atasözleri, deyimler ve anlamları

Çıban

Çıban; vücudun herhangi bir yerinde meydana gelen, genellikle deride kızarıklık, şişlik, ağrı ve ateşle belirti veren, içi iltihap dolu bir tür deri hastalığıdır. Halk arasında sivilce, kan çıbanı, göydergi ya da şirpençe gibi farklı adlarla anılan çıbanlar, çoğunlukla kıl köklerinin enfeksiyon kapmasıyla ortaya çıkar ve tedavi edilmediğinde çevre dokulara yayılabilir.

Çıban ile ilgili birleşik kelimeler

• Çıban ağırşağı: Çıbanın şişkin ve kızarmış bölümü.
• Çıban başı: Çıbanın patlamaya yüz tutan noktası.

Çıban ile ilgili deyimler ve anlamları

İçinde "çıban" kelimesi geçen deyimler, açıklamaları ve örnek cümleler:

• Çıban başı: Kurcalanırsa, kötü sonuçlar doğurmaya elverişli sorun: Lakin Karaman Beyliği Osmanlı ile kendini hep rakip kabul ettiğinden bir türlü teslim olmuyor, üstelik de doğuda daima bir çıban başı olarak mücadelesine devam ediyordu. (İlgili cümle kaynağı: E. Şama)
• Çıban işlemek:
  1. Çıban irin akıtmak.
  2. (mecazi) Kötü bir şeyin etkisi devam etmek: En yakınlarımı en kahhar birer düşman olarak görmek beni o kadar derinden yaraladı ki hâlâ o ilk nefretin çıbanı yüreğimde işler durur! (N. Muhittin)
• Çıbanın başını koparmak: Rahatsızlık doğurmaya elverişli olan ağır bir sorunun patlak vermesine yol açmak: Artık küllenmiş bu meselenin üstünde durarak, çıbanın başını koparmak istemenin manası ne? (N. Muallimoğlu). Bu hadise hayli zamandan beri hazırlanan ve olmuş olan çıbanın başını koparmaya kâfi geldi. (T. Ünal)

Çıban ile ilgili atasözleri ve anlamları

İçinde "çıban" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:

• Çıbandan korkan cibinliği beraber taşır: Bir şeyden çekinen veya korkan kişinin, korunmak için zahmete katlanmayı göze alacağını anlatır. Başına dert gelmesin diye yük taşımaktan bile kaçınmaz.
• Çıbanın başını kurcalama, yara edersin: Tehlike gelmesi söz konusu olan konularda fazla meraklı davranma, yoksa böyle davrandığına pişman olabilirsin.
• Çok kurcalama çıban edersin: Bir konuyu gereğinden fazla deşelemenin bazı insanları rahatsız edip işleri içinden çıkılmaz hale getireceğini anlatır. Gereksiz ısrar, sorunun büyümesine ve kişinin başına dert açmasına yol açabilir.
• Kurcalama sivilceyi (sivilceyi kurcalama) çıban edersin: Küçük bir sorunu çok kurcalar, çok deşerseniz başınıza büyük dert açarsınız.
• Sivilceyi kurcaladıkça çıban çıkar: Küçük bir sorunun üzerine gereğinden fazla gidilirse daha büyük bir probleme dönüşeceğini anlatır. Ufak meseleler büyütülmezse kendiliğinden yok olur.