Eyyam nedir? Eyyamcı ne demektir? Anlamı

1. (gün'ün çoğul şekli) Günler: Sadece 'güzel eyyam' geçip gitmekle kalmadı, gençliklerinin ikramı olan dinamizmleri ile birlikte parasal güçleri de çözülmeye yüz tuttu. (A. G. Sayar)
2. Zaman, devir: "Uymazsa Eyyam Bana Uyarım Eyyama Ben" (Türk Edebiyatı)
3. Uygun ve elverişli zaman: Yunus der ki: Evvel baştan, ayırır seni kardaştan, / Ne ettin kurudan yaştan, sorarlar bir eyyam gelir.
4. Bir vakit, bir zaman, belirli bir süre: Fakat bir eyyam sonra kademe kademe bütün iktidarı kendi şahsında topladı (H. A. Yücel). Bizim kedi bir eyyam kayboldu, sonra da geri geldi...

• Eyyamcı:
  1. Gününü gün eden kimse: İnsanlar arasında dünyanın da ahiretin de talipleri vardır. Siz ahirete talip olamaya bakın; eyyamcı olmayın! (Hz. Ali)
  2. Kendi çıkarı için güçlü olanları ya da egemen olan düşünceyi destekleyen kimse, günün koşullarına göre davranan kimse: Bugün iktidarda kim varsa, hangi fikir iktidara hâkimse onun etrafına çöreklenirler o eyyamcılar. (E. Durmuş)

İlgili deyimler ve anlamları

İçinde "eyyam" kelimesi geçen deyimler, açıklamaları ve örnek cümleler:

• Eyyam dostu: İyi gün dostu. İyi günlerde yüze gülüp çıkar sağlayan kimse:
• Eyyam efendisi (reisi, ağası): Her devrin büyüklerine hoş görünmeyi hayat prensibi haline getirmiş olan dalkavuk kimse: Her iktidarın eteğine yapışmasını bilen bu eyyam efendilerinden kurtulmadıkça... (N. Muallimoğlu). Eyyam reisidir; her havaya uyar, her telden çalar, devre göre hareket eder, zaman ne isterse onu yapar.
• Eyyam görmüş (sürmüş): (deyiminin anlamı) İyi günler görmüş, mutlu bir yaşam sürmüş, görmüş geçirmiş kimse: Eyyam sürmüş, görmüş geçirmiş ihtiyarların mazi bereketi ile nafakalanması misali, sanki zevk, istiğrak, vecd ve cezbe demlerini içine sindirip saklamış bu köhne bina da, geçmiş zamanların yâdı ile son günlerini yaşıyordu (S. Ayverdi). Efendi ilim irfan sahibi, eyyam görmüş, iti uğursuzu, veliyi deliyi bilen bir zât idi. (İ. O. Anar)
• Eyyam ola :
  1. Günü gelince, günün birinde: O'nun hesabını sonra görürüz. Gün ola, eyyam ola. (Z. Hanhan)
  2. Güzel günler ve iyi işler dilerim.
• Eyyam ola, yel ese:
  1. (denizcilik) Eskiden, havanın iyi olması dileğini belirten bir söz: Eyyam ola, yel ese türküsünü çağırarak yollandık. Midilli, İzmir, Beyrut ve İskenderiye limanlarına uğraya uğraya binlerce yoldaş topladık... (Musahipzade Celâl). Heyamola, heyamola yisa vb. manasız gibi görünen lafızların; "eyyam (gün) ola yel ese"nin gemiciler ağzında bozulmasından doğduğu anlaşılmıştır. (Türk folkloru)
  2. Şartlar müsait olduğu takdirde ya da olursa daha önce arzulanan iş ya da işler gerçekleşebilir.