Mevla ne demektir? Mevla ile ilgili atasözleri, deyimler ve anlamları

1. Rab: "Bilin ki Allah sizin mevlanızdır. O, ne güzel Mevla ve ne güzel yardımcıdır" (Enfâl, 40)
2. Sahip.
3. Sevgili, sevilen: Ben kimin mevlası isem Ali de onun mevlasıdır. (Hadis-i şerif) SAV
4. Efendi.
5. (Osmanlıca hukuk terimi) Kölelerini hürriyete kavuşturmuş olan kimse veya hürriyetine kavuşmuş olan köle.

Mevla ile ilgili deyimler ve anlamları

İçinde "mevla" kelimesi geçen deyimler, açıklamaları ve örnek cümleler:

• Mevla çatmış: (Evliliklerde) "Kader böyle imiş, Allah böyle takdir etmiş" anlamında kullanılır.
• Mevlasını bulmak: İstediğine erişmek: Hasan artık bulmuştu mevlasını.
• Mevla'sına kavuşmak: Ölmek: Kısa bir zaman sonra gözlerini kapadı ve Mevla'sına kavuştu. Tarih 1326'yı gösteriyordu. (İ. Yardımcı)

Mevla ile ilgili atasözleri ve anlamları

İçinde "mevla" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:
( * yaygın bilinen )

• Mevla diyen yolda kalmaz: İnanç ve tevekkül ile yola çıkanların zorluklarla karşılaşsalar bile ilerlemeye devam edeceğini ifade eder. Allah'a güvenenler, sonunda hedeflerine ulaşma yolunda destek bulurlar.
• Mevla'm birçok dert vermiş, beraber derman vermiş:
  1. Her derdin bir çaresi vardır.
  2. Allah insana dert verdiği gibi dermanını da vermiştir.
• Ağlatırsa Mevla'm yine güldürür: Allahü Teala'nın zorluklar verdikten sonra yine insanlara mutluluk getireceğini ifade eder. Her sıkıntının ardından bir rahatlama ve fırsatın geleceğine inanmak gerektiğini anlatır.
• Altımız yarım hasır, üstümüzde Mevla'm hazır: İnsanın dünya nimetleri bakımından ne kadar yoksul olsa da Allah’ın her zaman lütfedici, koruyucu ve gözetici olduğunu ifade eder.
• Arayan Mevla'sını da bulur, belasını da: İyiye ulaşmak da kötülüğe ulaşmak da insanın kendi tercihindedir: Irmak gibi (göz yaşı akıtan) iki gözle onları ara; sakın ümidini kesme. "Arayan Mevlâsını da bulur, belâsını da" derler. Arayan bir gün elbet bulur. Sabırla beklemek, ısrarla aramak gerek. (Mesnevi-i Manevi Şerhi)
• Destursuz bağa girenin yediği sopayı Mevla bilir*: İzin alınarak yapılması gereken bir işi izin almadan yapmak kötü karşılanır.
• Doğru Allah'tan/Mevlâsından başka kimseden korkmaz: Dürüst insanlar kimseye kin gütmez, kolay kolay suç işlemezler. Bu yüzden Rabbinden başka hiç kimseden korkmazlar.
• Düşenin eline yapışana Mevla yardım eder: Zor durumda olan birine yardım eden kişiye Allah'ın destek vereceğini ve yardım göreceğini ifade eder. Başkalarına yardım edenlerin işleri yolunda gider ve hayırla karşılık bulur.
• Fukaraya veren Mevla'ya ödünç verir: Yoksul, muhtaç durumdaki insanlara yardım eden kişi, büyük sevap kazanır ve işleri hep yolunda gider.
• Her kim fakire dokuna, sinesi Mevla okuna: Fakirin, garibin kalbini kıran kişi, Allah'ın sevmediği kuludur.
• Karanlıkta helva yiyenin sırrını Mevla bilir: Hiç kimseye belli etmeden, gizli saklı iş yürütenlerin gerçekte nasıl kimseler olduğunu yalnızca Allah bilir.
• Kişinin gönlüne göre verir Mevla: Kişi gönlünden ne geçirirse Allahu Teala er ya da geç onu verir.
• Kuldan hareket, Mevla'dan bereket: İnsanların çalışıp çaba gösterdiklerinde Allah'ın onlara bolluk ve bereket sağlayacağını ifade eder.
• Rakip ölsün de Mevla cennet-i âlâ'sında yer versin: İnsan rakibinin gücünden, varlığından rahatsız olur. İyi veya kötü, ne olursa olsun onun ortadan kalkmasını ister.
• Ver yiğidi yiğide, Mevla rızkın yetire (Yiğide ver kızı, Mevla'dan iste rızkı)*: Birbirinin dengi gençlerin evliliklerine şu bu eksik diye engel olmaya kalkmamalıdır. Allahü Teala lütfuyla evlenenlere yardım eder.