Sürü nedir, ne demektir? Sürü ile ilgili atasözleri, deyimler ve anlamları

Koyun sürüsü

1. Çoban tarafından güdülen hayvan topluluğu: Koyun sürüsü.
2. Birlikte yaşayan hayvan topluluğu: Kurt sürüsü.
3. (mecazi) Bilinçsiz, düşüncesiz (insan yığını): Sürü gibi davranmak.

• Sürü içgüdüsü (psikolojisi): Hayvanlar ve insanlarda bulunduğu öne sürülen, doğal birlikte yaşama ya da aynı davranışta bulunma eğilimi.

Sürü ile ilgili deyimler ve anlamları

İçinde "sürü" kelimesi geçen deyimler, açıklamaları ve örnek cümleler:

• Sürü gibi yaşamak: Kendi karar ve irade gücünü yitirerek içinde yaşadığı topluluğun tercihlerine göre davranmak: Bir sürü gibi yaşamaksa eğer pekâlâ bunu hepimiz yapıyoruz. Peki ya inandığımız değerler? Ya da inanmış gibi mi yapıyoruz? (Genç D.)
• Sürüden ayrılmak: Herkesin tuttuğu yolu bırakıp ayrı yolda davranmak: Zamanın icaplarına uymayanlar, sürüden ayrılmış koyunlar gibi geri kalırlar.
• Sürüsüne bereket!: Pek çok, pek bol: Hemşerilerim, arkadaşlarım, çevrem sürüsüne bereket maşallah (A. Gökçe).
• İt sürüsü kadar: (hakaret) Çok kalabalık: "Alırız küffarın tekmil canını." "İt sürüsü kadar varlar, nasıl alırız? (Y. Bahadıroğlu)

Sürü ile ilgili atasözleri ve anlamları

İçinde "sürü" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:
( * yaygın bilinen )

• Sürüden ayrılanı kurt kapar (Sürüden ayrılan koyunu/kuzuyu kurt kapar)*: Ancak topluluğun yardımıyla ve birlikte yapılabilen bir işten ayrılanların zarar görebileceğini anlatır.
• Sürüyü güden kurdu görür*: Zor bir işe giren onun bütün sıkıntılarıyla karşılaşabilir.
• Sürüyü yitirip bir buzağıyı arar: Büyük kayıpları görmezden gelip küçük şeylerin peşine düşen kişiyi anlatır. Asıl önemli olanı kaybeden, önemsizle avunur.
• Bağdaki bağdan, sürekli sürüden yer: Toprakla uğraşan kişinin geçimi topraktan, hayvancılıkla uğraşan kişinin geçimi de, hayvancılıktan olur (sürekli: hayvan sürüsü olan, sürülü).
• "Bee" dediğin hep keçi olsa dağ taş sürü kesilirdi: Bütün söylenenlere inanmamalı, gerçek olup olmadığını araştırmalı; insan daima temkinli davranmalıdır.
• Bir ağacın dibinde bir sürü, koyun yatar/barınır: Bir kişinin ürettiği şeylerden pek çok kişi yararlanabilir.
• Bir sürüye bir çoban: Yöneticisi olmayan bir toplulukta herkes kendi fikirlerine göre hareket eder ve kısa sürede dağılır gider.
• Bir sürüye bir kurt yeter: Zararlı insanlar çevrelerine de zarar verirler. Kötü bir kimse bütün toplumu huzursuz etmeye yeter.
• Bir uyuz keçi bir sürüyü b*klar (pisler)*: Kötü yaradılışlı, kötü huylu kişi, çevresine hep kötülük aşılar, bir toplulukta huzursuzluk çıkmasına sebep olur.
• Çobansız sürü olmaz: Her topluluğun, grubun veya organizasyonun bir lideri veya yöneticisi olması gerektiğini ifade eder. Yani, bir topluluğun düzenli ve başarılı bir şekilde işlemesi için bir başkan veya lider gereklidir.
• Gönülsüz köpek sürüyü kurda kaptırır (Gönülsüz köpeğin sürüye hayrı olmaz / Gönülsüz davara giden köpekten hayır gelmez): "İstemeden yapılan iş başarıya ulaşmaz" anlamında söylenir.
• Halk koyun sürüsü gibidir: Toplumun çoğu zaman sorgulamadan bir önderin peşinden gitmeye meyilli olduğunu anlatır. Bazen bu önderler halkı yanlış yollara da sürükleyebilir.
• Her kuş kendi sürüsünde uçar: Kişi bildiği tanıdığı yerde yaşar, tanımadığı yerlerde yabancılık çeker.
• Horozsuz tavuk çobansız sürüye benzer: Çobansız sürü bir arada durmaz dağılır; erkeksiz kadın da geçim sıkıntısı çeker, bocalar ve yalnızlık çeker.
• Kaz sürüsü kılavuzsuz olmaz: Büyük bir grubun veya topluluğun yönlendirilmesi ve başarılı bir şekilde yönetilmesi için bir lider veya rehberin gerekli olduğunu ifade eder. Her toplulukta düzeni ve yönü sağlayacak bir kılavuza ihtiyaç vardır.
• Kedisiz ev köpeksiz sürüye benzer: Kedilerin evdeki düzen ve sıcaklık için ne kadar önemli olduğunu, tıpkı bir sürüde köpeğin düzeni sağlama ve koruma işlevi gördüğü gibi, kedinin de evde bir denge ve neşe unsuru olduğunu vurgular.
• Koyun sürüsü yarılmaz: Bir topluluğun bir arada durdukça dağılmayacağını ve güven içinde olacağını anlatır. Birlik bozulmazsa tehlikeler kolay kolay zarar veremez.
• Köpeksiz sürüye (köye) kurt girer (iner)*: Koruyucusu olmayan topluluğa dışarıdan saldırıda bulunulur.
• Kösemeni usta olan sürünün çobanı zengin olur: İyi bir lider veya kılavuzun, bir topluluğun veya grubun başarısını ve refahını artırabileceğini ifade eder (kösemen: Sürünün önünden giderek ona kılavuzluk eden koç veya teke).
• Sütlüyü sürüden çıkarmazlar*: Yararlı, verim sağlayan varlıklar elden çıkarılmaz.
• Tarlaya saban, sürüye (koyuna) çoban: Her şeyin kendi yerinde ve işinde olması gerektiğini vurgular. Tarlanın iyi işlenmesi için saban kullanılırken, koyunların korunması için çoban gereklidir. Her işin kendi uzmanı tarafından yapılmasının, en iyi sonucu getireceğini ifade eder.
• Tek koyundan sürü olmaz: Bir kişinin veya bir şeyin tek başına büyük bir bütün oluşturamayacağını anlatır. Birlik ve çoğulluk olmadan topluluk da olmaz.
• Ürümesini bilmeyen köpek sürüye kurt getirir*: Beceri gerektiren işlerde, beceriksiz kimseler çalıştırılırsa, o işten iyi sonuç alınamaz (ürüme: Havlama).