Kalyon nedir? Kalyoncu ne demektir? Anlamı

Osmanlı Donanmasındaki kalyonlar Odesa'yı bombalarken

Genel anlamda bütün yelkenli gemilere kalyon denilmekle birlikte bu isim daha çok en büyük üç direkli gemiler için kullanılıyordu. Kalyonlarda görevli asker ve erlere de kalyoncu denilmekteydi.

Kalyonlar, 15. yüzyılın sonlarından 19. yüzyılın ortalarına kadar kısmen taşımacılıkta çoğunlukla da savaş gemisi olarak donanmalarda yerini almıştır. Osmanlı donanmasının ilk büyük kalyonu, II. Bayezid döneminde Kemal Reis tarafından yapılmıştı. Göke adı verilen bu kalyon 2500 ton ağırlığında, kürekli ve özellikle yelkenle hareket eden İspanyol tipi büyük bordalı bir gemiydi.

Kosova Kalyonu
(Haliç - İstanbul)

Kalyonların 33 - 45 metre uzunluğunda olanlarına "iki ambarlı", "kapak" veya "karaka" deniliyordu. Bunların her iki bordasında yarısı güvertelerde, yarısı top ambarı denilen orta katta olmak üzere iki sıra halinde topları vardı ve top sayıları 80 - 110 arasında değişiyordu. Mürettebatı ise savaşçılar dahil 800 kişi kadardı. Üç ambarlı denilen büyük kalyonlar ise 45 - 49 metre uzunluğundaydı ve sayıları 110 - 120 arasında değişen topları yine iki sıra halinde dizilirdi.

Mahmudiye Kalyonu
(Çanakkale önleri)

Döneminde dünyadaki en büyük harp gemisi olma onurunu yaşayan Mahmudiye Kalyonu, 1829 yılında İstanbul Tersanesinde inşa edilmişti. Uzunluğu 62 metre, yüksekliği 7 metre ve genişliği de 17 metreydi. Sadece yelken ile hareket eden Mahmudiye Kalyonu'nun tam 128 adet muhteşem topu ve 1200 kişilik de mürettebatı vardı. İsmini Padişah II. Mahmut'tan alan kalyon, pruvasındaki görkemli aslanıyla birlikte görsellik ile gücü bir araya getirerek imparatorluğunun kudret ve azametinin bir simgesi olmuştu.