Açlık ve acıkmak ile ilgili deyimler, atasözleri ve anlamları

İlgili deyimler ve anlamları

İçinde "açlık" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları:

• Açlık başına (beynine) vurmak: Açlıktan adeta sersemleşmek, açlığın etkisiyle saçmalamak.
• Açlıktan gözü kararmak: (deyiminin anlamı) Çok acıkmak.
• Açlıktan ölmek: Dayanılmaz ölçüde acıkmak.

İlgili atasözleri ve anlamları

İçinde "acıkmak" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:

• Acıkan doymam (sanır), susayan kanmam sanır: (atasözünün anlamı) Bir şeyin yokluğunun uzun süre acısını çeken bir kimse, o şeyden ne kadar çok elde ederse etsin, yine de kendisine yetmeyeceğini sanır.
• Acıkan ne olsa yer, acıyan ne olsa söyler: Geçim sıkıntısı çeken, bir şeyin eksikliğini duyan bir kimse, bunları hangi yolla sağlayabilirse o işi yapar. Canı yanan kişi de sonunu düşünmeden ağzına geleni söyler.
• Aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez: Aç kimse yalvarıp yakarmadan anlamaz, özür tanımaz; çocuk da aklına estiği an bir şey isteyiverir ve bekleme nedir bilmez.
• Aç (arık) at yol almaz, aç (arık) it av almaz: Kendisinden yararlandığınız kimseyi aç bırakırsanız işinize yaramaz.
• Aç ayı oynamaz: Doğal gereksinmeleri karşılanmayan her çeşit yaratıktan verimli bir iş beklenemez.
• Aç bırakma (koma) hırsız edersin, çok söyleme arsız (yüzsüz) edersin: Çocuğunu ya da senin hesabına çalışanı doyur ki hırsız olmasın, onu sık sık eleştirip azarlama ki yüzsüz olmasın.
• Aç domuz darıdan (mısır tarlasından) çıkmaz: Açlığını gidermek için yoksul kişi başkalarının malına saldırmaktan çekinmez.
• Aç doymam, tok acıkmam sanır: Yoksul kişi bir türlü varlığa eremeyeceğini düşünür; varlıklı olan da yoksulluğa düşeceğini aklına getirmez.
• Aç, elini kora sokar: Aç insan her türlü tehlikeyi göze alır.
• Aç esner, aşık gerinir: Herkes içinde bulunduğu koşullara göre davranır.
• Aç gezmektense tok ölmek yeğdir: Doğal gereksinmelerini karşılamadan yaşamanın bir anlamı yoktur, yoksul olmak yaşamak değildir.
• Aç kurt aslana saldırır: Aç kimse, açlığını gidermek için gerekirse en tehlikeli davranışları bile göze alır.
• Aç ne yemez, tok ne demez: Yoksul kimse eline geçen şeyleri iyi ya da kötü kabullenir; varlıklı kişi ise en güzel şeylerde bile kusur bulabilir, çekinmeden her şeyi söyler.
• Aç ölmez, gözü kararır, susuz ölmez, benzi sararır: Yoksulluk insanı öldürmez ama türlü üzüntü ve sıkıntılara sokar.
• Aç tavuk kendini buğday ambarında sanır: (atasözünün anlamı) İnsan yoksun kaldığı şeyler için türlü düşler kurar.
• Aç yanında sarpın kurcalanmaz: Bir şeyden yoksun kalan kimsenin yanında o şeyden söz edilmemeli.
• Aça dokuz yorgan örtmüşler yine de uyuyamamış: Kaçınılmaz ihtiyaçları karşılanmayan kimse rahat edemez.
• Açın koynunda ekmek durmaz (eğleşmez): Dar gelirli insan bir köşeye para koyamaz, eline geçeni harcar.
• Açın uykusu gelmez: Doğal gereksinmeleri karşılanmayan kimse rahat edemez.
• Açından kimse ölmemiş: Yaşamak için dünyada nasıl olsa bir geçim yolu bulunur.
• Açlıkta darı ekmeği helvadan tatlıdır (âlâ gelir): Aç olan insana en yavan yiyecek bile en güzel yiyecekten daha lezzetli gelir.
• Açlıktan öldüm demez, öd ağacından tabut ister: Yoksullar, kimi kez, durumlarına bakmadan, olmayacak isteklerde bulunur.