Boş nedir ne demektir? İlgili atasözleri deyimler ve anlamları

1. İçinde kimse ya da hiçbir şey bulunmayan: Boş ev, boş kutu, çay boşları vb.
2. Bir işe yaramayan: Neden boş geçen yıllardan içim ezik? (O. V. Kanık)
3. İşsiz: Boş gezmek, boş durmak vb.
4. Bilgisiz: Boş adam, boş kafalı vb.
5. Görevlisi bulunmayan, açık (iş, görev): Boş kadro.
6. Gergin olmayan (halat, ip).

İlgili birleşik kelime ve fiiller

• Boş almak: İp, halat, makine gibi şeylerde gevşeklik olduğu zaman çekip sıkıştırarak germek ya da düzeltmek.
• Boş bırakmamak:
  1. (Para, yiyecek gibi şeylerle) Yardım etmek.
  2. Yalnız bırakmamak, ıssız bırakmamak.
  3. İşsiz bırakmamak.
• Boş durmamak:
  1. Her zaman bir işle uğraşmak.
  2. Birinin yaptığına karşılık olarak bir eylemde bulunmak.
• Boş gezmek: İşsiz güçsüz dolaşmak.
• Boş laf etmek: Gereksiz ya da anlamsız konuşmak.
• Boş zaman: Belli bir çalışma düzeni dışında insanın gönlünce değerlendirmesine açık zaman.

İlgili deyimler ve anlamları

İçinde "boş" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları:

• Boş atıp dolu tutmak: Doğruluğuna inanmadan söylediği şey gerçek çıkmak.
• Boş bulunmak:
  1. Söylenmesi sakıncalı olan bir şeyi düşünmeden söyleyivermek.
  2. Dikkatsiz ve dalgın bulunmak.
• Boş çıkmak: Umduğu gerçekleşmemek.
• (Bir işten) Boş çıkmamak: Bir işten az da olsa, kazançla çıkmak.
• Boş düşmek: Eskiden, kocanın söylediği birtakım sözler yüzünden karısı ondan boşanmış sayılmak.
• Boş gezenin boş kalfası: (deyiminin anlamı) İşsiz güçsüz dolaşan kimse.
• Boş kafalı: Akılsız ya da bilgisiz.
• Boş kile dipsiz ambar: → Dipsiz kile boş ambar.
• Boş komak: Yoksun bırakmak, mahrum etmek.
• Boş küp: Bilgisiz kimse.
• Boş olmamak: Nedensiz olmamak, bildiği olmak: Onun böyle davranışı boş değil.
• Boş vermek: (argo) Aldırmamak, umursamamak.
• Boş yerine vurmak: Böğürlerine vurmak.
• Boşa çıkmak: (Umut, özlem, düşünce gibi şeyler) Gerçekleşmemek.
• Boşa gitmek: Hiçbir işe yarayamadan yok olmak.
• Boşa koysan dolmaz, doluya koysan almaz: Her ikisi de verimsiz iki seçenek karşısında kalınınca söylenir.

İlgili atasözleri ve anlamları

İçinde "boş" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:

• Boş başak dik durur: Cahil kendisini üstün göstermek için kasılır, gerçek bilgin ise böbürlenmez.
• Boş çuval ayakta (dik) durmaz:
  1. Karnı doymayan kimse çalışamaz.
  2. Bilgisiz, yeteneksiz kişi, kendisine verilen görevde tutunamaz.
  3. Gerçeklere dayanmayan ve gereksinmelere yanıt veremeyen bir tasa yürütülemez.
• Boş eşek yorga gider: (atasözünün anlamı) Üzerinde bir görev bulunmayan kaygısız kişi rahat rahat istediği gibi yaşar.
• Boş fıçı çok langırdar: Bilgili, erdemli kişi çok konuşmaz, gösterişten kaçınır. Ama bunlardan yoksun kişi bilgiçlik taslar, çok konuşur, çevresini rahatsız eder.
• Boş gezmekten bedava çalışmak yeğdir: Boş gezmek kişiyi tembelliğe alıştırır ve herkesin gözünden düşürür. Çalışmak ise karşılıksız da olsa, kişinin yeteneklerini artırır ve iş bulma olanaklarını genişletir.
• Boş ite menzil olmaz: Aylak kimsenin yeri yurdu belli olmaz.
• Boş lakırdı karın doyurmaz: → Kuru laf karın doyurmaz.
• Boş torba ile at tutulmaz:
  1. Çıkar göstermeden bir kimse bir yere bağlanamaz.
  2. Özveride bulunmadan, istenilen şey elde edilemez.