Gemi kaptanı |
- Gemilerin sevk ve idaresi ile görevli en yüksek yetkili, gemi komutanı: Kaptanın emriyle gemi sabah demir aldı.
- (spor) Takım oyunlarında, oyuncuları oyun içinde yöneten, törenlerde takımı temsil etme yetkisi bulunan, sol kolunda özel renkli bir bant (kırmızı şerit işaret) taşıyan oyuncu.
- (halk dilinde) Otobüs şoförü.
Kaptan ile ilgili birleşik kelimeler
- Kaptan köprüsü: Bir gemide güvertelerin en üstünde bulunan ve kimi gemi mürettebatının görev yaptığı yer.
- Kaptan köşkü: Gemilerde kaptanın görev yaptığı yer.
- Kaptan paşa: Eskiden bahriye nazırlığıyla donanma baş amirliği görevlerini kendinde toplamış olan kimse. Buna daha önceleri kaptanı derya denirdi.
- Kaptan pilot:
- Uçağın yönetimiyle görevli kimse.
- Şehirlerarası yolcu otobüslerinde şoför.
- Kaptanıderya: Osmanlı Devleti'nde deniz kuvvetlerinin en büyük askerî ve idari amiri, deniz kuvvetleri komutanı; kaptan paşa.
- Kaptanlık:
- Kaptan olma durumu.
- Kaptanın mesleği.
Kaptan ile ilgili atasözleri ve anlamları
İçinde "kaptan" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:
( * yaygın bilinen )- Çabalama kaptan ben gidemem*: Bir kişinin bir işi yapacak gücü veya yeteneği olmadığını ifade eder. Başkasının çabalarının, kişinin bu konuda başarılı olmasına yardımcı olmayacağını anlatır.
- Geminin burnunu gören değil, ufku gören kaptandır: Önemli bir işin yönetimi o işte ufak tefek bilgisi olana değil, o işte deneyimli olan kişilere verilir.
- Gemisini kurtaran kaptan*: (atasözünün anlamı)
- Herkesin ne yapacağını şaşırdığı güç ve karışık bir durumda, tehlikeleri atlatarak işini yürüten kimse akıllı ve beceriklidir: Mü'min, gemisini kurtaran kaptan olabilir ama onun gemisi bütün insanlığın bindiği bir gemidir. (N. Yıldız)
- Tehlikeli ve güç bir duruma düşüldüğünde "Herkes başının çaresine baksın" anlamında söylenir: Ya merhameti seçeceğiz, merhamet yolunda ilerleyeceğiz ya da 'gemisini kurtaran kaptan', 'altta kalanın canı çıksın' diyecek ve zalimane bir anlayışı benimseyeceğiz. (K. Sayar)
- Gemiyi batıran iki kaptandır (İki kaptan bir gemiyi batırır / Bir gemide iki kaptan olmaz / Bir gemiyi iki reis batırır): Bir yönetimde veya işte yetkinin bölünmesi durumunda uyum sorunlarının ortaya çıkacağını anlatır. Tek bir lider olduğunda kararlar daha sağlam ve hızlı alınır, böylece işler daha düzenli yürür: "Ve yönetimde iradenin tek olması lazım. Çatal kazık toprağa girmez. Ben denizciyim, iki kaptan gemiyi batırır. Kaptanın tek olması lazım. İcraatta kaptanın tek olması lazım" (K. Çakır)
- Gemiyi kullanan kaptandır: Kaptan, gemiyi yöneten kişidir ve geminin seyrinden, başarı veya başarısızlığından o sorumludur. Aynı şekilde, yöneticilerin de yaptıkları işin sonuçlarına katlanmaları gerektiği anlamına gelir.
- Tayfa ne kadar çok olsa, iş geminin kaptanındadır: Büyük bir ekiple çalışmak da önemlidir, ancak liderlik ve yönetim becerileri işin yönünü belirler.
- Yavuz kaptan fırtınadan yılmaz: Güçlü, kararlı ve cesur kişilerin zorlu koşullardan korkmadığını ve mücadeleden kaçınmadığını ifade eder. Zorluklar karşısında sağlam durarak, engelleri aşmaya hazır olan kişileri anlatır.
Soru/Yorum Formu
»