Dil ile ilgili atasözleri deyimler ve anlamları

Yayınlanma: 3.10.10 Düzenlenme: Soru/Yorum: 31

İlgili deyimler ve anlamları


Dil çıkartmış bir bayan
Dil
İçinde "dil" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları:

  • Dil belası: Gevezelik, boşboğazlık yüzünden başa gelen kötü durum.
  • (Birinde) Dil bir karış: Saygısızca karşılık verenler için kullanılır.
  • Dil çıkarmak: Alay etmek, eğlenmek.
  • Dil (diller) dökmek: Kandırmak, yaranmak ya da yararlanmak için tatlı sözler söyleyip durmak: Onu razı edinceye kadar ne diller döktü. (A. Özkırımlı)
  • Dil pelesengi (persengi): Söz arasında yerli yersiz söylenen ve durmadan tekrarlanan "efendim", "efendime söyleyeyim", "şey" gibi sözler.
  • Dil uzatmak: Bir kimse ya da şey hakkında kötü söylemek.
  • Dil yarası: Acı sözün yol açtığı gönül kırıklığı.
  • Dile (dillere) düşmek: (deyiminin anlamı) Hakkında dedikodu yapılmak, herkese dedikodu konusu olmak.
  • Dile gelmek: Konuşması olanaksız bir varlık ya da nesne konuşmaya başlamak: Öyle ki, ara sıra benimle konuşurken, bir büyük tarla faresi dile gelmiş sanıyorum. (Y. K. Karaosmanoğlu)
  • Dile gelmez: (Çok güzel ya da çirkin bir şeyi belirtmek için) Anlatılmaz: Ayvalık dile gelmez, Ayvalık, Ayvalık'ta yaşanır. (M. Önder)
  • Dile getirmek:
    1. Açıklamak, anlatmak, belirtmek, ifade etmek.
    2. Konuşturmak.
  • Dile kolay: Söylenmesi kolay olmakla birlikte aslında anlatılan durumun çok önemli ve güç olduğunu belirtir: Yedi yıl, dile kolay... Yedi yıl bir cananı görmemek ne demekti? (E. A. Okur)
  • Dili bir karış dışarı çıkmak: Çok yürümekten ya da koşmaktan yorulmak.
  • Dili çözülmek: Dili açılmak, konuşmaya başlamak.
  • Dili damağı kurumak (dili damağına yapışmak): Susuzluktan ya da heyecandan ağzı kurumak.
  • Dili dolaşmak: Korkudan, hastalıktan ya da sarhoşluktan, söyleyeceğini şaşırarak düzgün konuşamamak.
  • Dili döndüğü kadar: Anlatabildiği kadarıyla, anlatma gününün elverdiği ölçüde.
  • Dili dönmemek: Bir sözü doğru söylemeyi becerememek, söylemek istediğini anlatamamak.
  • Dili durmamak:
    1. Sürekli konuşmak.
    2. Söylenmeyecek şeyleri söylemek.
  • Dili ensesinden çekilsin!: İlenme (beddua) olarak söylenir.
  • Dili kılıçtan keskin: Kırıcı ve ağır konuşanlar için kullanılır.
  • Dili kurtlu: Dedikoducu.
  • Dili pabuç kadar: Saygısızca ve gönül kırıcı bir şekilde konuşan.
  • Dili tutulmak: Herhangi bir neden yüzünden birdenbire söz söyleyemez olmak: Bazı köylülerle konuşurken soyut bir fikrin ortasında dilim tutulup kalıveriyorum.
  • Dili uzun: Başkası için kötü, incitici sözler söyleyen.
  • Dili varmamak: Bir sözü söylemeye gönlü razı olamamak: Aman, aman sus, söylemeye insanın dili varmıyor. (İlgili cümle kaynağı: H. R. Gürpınar)
  • Dili yatkın: (Bir dili) Düzgün konuşma, çabuk öğrenme yeteneği olan.
  • Dilimin ucunda: Bir söz hatırlanacak gibi olup da hatırlanmadığı zaman söylenir.
  • Dilinde tüy bitmek: Tekrar tekrar söylemekten bıkmak, usanmak.
  • Dilinden anlamak:
    1. Birinin konuştuğunu ve ne demek istediğini anlamak: Onun dilinden bir ben anlarım.
    2. Söz konusu şeyin özelliğini bilmek.
  • Dilinden düşürmemek: Hep o kişinin ya da şeyin sözünü etmek, aynı konuyu yerli yersiz tekrarlamak.
  • Dilinden kurtulamamak: Eleştirilerinden, sitemlerinden, çıkışmalarından kurtulamamak.
  • Diline dolamak (Diline virt etmek): Aynı şeyi durmadan söylemek.
  • Diline kira istemek: → Ağzına kira istemek.
  • Diline yavuz (yörük): Çok konuşan, lafazan.
  • Dilini eşek arısı soksun!: Yersiz konuşan kimselere şaka niteliğinde söylenen kaba bir söz.
  • Dilini tutmak (tutmamak): Her ağzına geleni söylemekten sakınmak (sakınmamak).
  • Dilini yutmak: Büyük bir korku ya da şaşkınlığa uğrayarak konuşamaz olmak.
  • Dilinin altında bir şey olmak: Söylemekten çekindiği ya da söylemekte duraksadığı bir sözü olmak.
  • Dilinin belasını çekmek (bulmak): Dilini tutmamak, ölçüsüz ve düşüncesiz konuşmak yüzünden zarar görmek.
  • Dilinin ucuna gelmek: Bir şeyin söylenmesi için uygun bir durum oluşmak, uygun bir an gelmek.
  • Dilinin ucunda olmak: Bir şeyi hatırlayacakmış gibi olup hatırlayamamak.
  • Diliyle sokmak: Zehir gibi sözler söylemek: "Yarın yine yılanlaşır, zehirli diliyle sokar beni..." diye geçirdi içinden. (A. Nesin)
  • Dillere destan olmak: Bir olay ya da kimsenin herkes tarafından sözü edilir olmak.


İlgili atasözleri ve anlamları


İçinde "dil" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:

  • Dil ebsem (olsa) baş esen(dir): (atasözünün anlamı) Kişi dilini tutar, her şeyi söylemezse, başını derde sokmamış olur, rahat eder.
  • Dilden gelen elden gelse, her fukara padişah olur: Kişi her söylediğini yapamaz, her dilediğini elde edemez.
  • Dile gelen ele gelir: İnsanlar "şu işi şöyle yapacağız" diye söyleye söyleye, dediklerini gerçekleştirirler.
  • Dilim seni dilim dilim dileyim, başıma geleni senden bileyim: Dilini tutmaması yüzünden başına dertler açılan kişinin pişman olduğunu anlatır.
  • Dilin cirmi küçük, cürmü büyük: Dil küçük bir nesnedir, ama büyük suçlar işleyebilir, söylediği kötü sözlerle kişinin başını derde sokar.
  • Dilin kemiği yok: Dil her yana dönebilir, önce söylediğini sonra başka biçimlere sokabilir, tam tersine çevirebilir.
( 31 soru/yorum )

Soru ve Yorumlar: 31


Anonim:
güzel ama istediğim şeyi bulamadım
17/9/12 17:16
Anonim:
Sana bir site önersinler oraya bakkk
13/10/14 17:01
Anonim:
Çok güzel yardımcı oldu teşekkürler.
18/9/12 14:37
Anonim:
saolun çok yardımcı oldunuz yanii :))) SAOL SAOL
ESRA
19/9/12 18:47
Anonim:
teşekkürler
19/9/12 21:21
Anonim:
saol
23/9/12 10:24
Anonim:
güzel yalnız ata sözleri biraz az asıl aradığım ata sözüydü
24/9/12 20:29
Anonim:
çok güzel bir site:)TETİKÇİ 54
17/1/13 16:35
Anonim:
SAOL DENMEZ SAĞOL DENİR ESRA:))))))
17/1/13 16:36
Anonim:
İYİ SİTE:)))))))))))
17/1/13 16:37
Anonim:
çok yardımcı oldu ama yazmaya üşendim
26/3/13 15:03
Anonim:
iiiiiiiii miş
27/3/14 19:08
Anonim:
Saolun
23/9/14 15:42
Anonim:
önemliiiiii
23/9/14 17:54
Anonim:
Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır
23/9/14 17:58
Anonim:
La bilindik olsn
14/10/14 19:04
Anonim:
Allah razı olsun kardeş bu kadar fazla sonuç çıkacağı aklımın ucundan geçmezdi.
15/12/14 22:04
Anonim:
Haklısın
15/12/14 22:05
Anonim:
Teşekkürler
15/12/14 22:07
Anonim:
iyi de biraz fazla olsaydı çok karışık
5/4/15 20:55
Anonim:
Çok yardımcı oldu bunun sayesinde dersimi yaptım faydalı bir sey
28/9/15 21:18
Anonim:
atasözleri çok kısa bana yetmedi
19/10/15 16:44
Anonim:
İçinde hem dil hem ayıp geçen bir atasözü söyler misiniz?
1/2/16 19:09
Anonim:
hepinize teşekkürler türkiye
26/9/16 17:48
Anonim:
Eyw kardes ellerine saglik
Super olmus tercih ederim
Herkese
27/3/17 20:49
Anonim:
Çok yardımcı oldu bunun sayesinde dersimi çok daha kolay yapa bildim. Teşekkürler...
_____________________________________________________
13/8/17 19:48
Anonim:
çok güzel ödevlerimi burdan yapıyorum artık bilmediğim deyimlerede bakabiliyorum burdan :) :) tercih ederim
22/2/19 09:49
Anonim:
aradığımı bulamadım bende.
30/12/21 20:08
Anonim:
güzell teşekkürler
29/12/22 17:07
Anonim:
Çok güzel bir site
12/10/23 15:17
Doruk:
Çok güzel bir site ve full deyimleri buradan bakarak yazıyorum tercih edilmesi gereken bir site
12/10/23 15:30