(tarih) Osmanlı devletinde, mülkiyeti ve tasarrufu devlete ait bazı kaynakların gelirin, bu geliri devlete toptan ödetip daha sonra kendisi tahsil etmek üzere bir kimseye devretme, keseneğe alma. Maden, gümrük, değirmen vb. vergilerinde daha önceleri yaygın olmakla birlikte 17. yüzyıldan başlayarak bütün dirlik düzeninin yerini alan iltizam, Tanzimat'la birlikte resmen kaldırılmışsa da, bir vergi toplama yöntemi olarak varlığını uzun yıllar sürdürmüştür.
