|
| Bakla |
- (botanik) Baklagillerden, Türkiye'nin her yerinde yetiştirilen, tazeyken genellikle kabuğuyla, kurusunun da taneleri pişirilip yenen, yeşil badıçları ve kuru tohumları da aynı adla anılan bitki.
- Bir zinciri oluşturan halka ya da parçalardan her biri.
Bakla ile ilgili deyimler ve anlamları
İçinde "bakla" kelimesi geçen deyimler, açıklamaları ve örnek cümleler:
- Bakla kadar: (böcek vb. küçük şeyler için) Çok iri, büyük: ... / Göğe çıkan atı var, / Ensesinde bakla kadar biti var / ... (İ. Hinçer)
- Bakla oda nohut sofa (Nohut oda bakla sofa): Bir evin küçük ve dar olduğunu anlatmak için kullanılır: Uzun zamandır bütün isteğinin ailesiyle oturduğu evden ayrılıp tek başına yaşayabileceği bakla oda nohut sofa bir yere çıkmak olduğunu söylüyordu. (N. Gün)
- Baklayı ağzından çıkarmak: Gizli kalması gereken şeyi yada söylemek istediği şeyi dayanamayarak sonunda açıklamak: Sonunda baklayı ağzından çıkardı. Hamile olan kendisiymiş... (İ. H. Er)
- Ağzında bakla ıslanmamak: Hiç sır saklayamamak, gizli kalması gereken bir şeyi hemen ifşa etmek: Arkadaşım Hadiye, ağzında bakla ıslanmaz denen tiplerden olduğu için ailesi hakkında tek sualim olmadığı halde evinin mahrem kalması gereken tüm sırlarını anlatırdı... (S. Ayverdi)
- Ağzından (ağzındaki) baklayı çıkarmak: Sabrı tükenip gizli kalmasına özen gösterdiği, başkalarından sakladığı şeyleri söylemeye başlamak: Hınk mınk ediyor, bir şey söyleyemiyordu. Nihayet ağzından baklayı çıkardı: "Söylemeye dilim varmıyor ama, galiba ben onu otelde unuttum!" "Neee!" (V. R. Zobu). Lafı döndürüp dolaştırdıktan sonra ağzındaki baklayı çıkardı ve tüm görevlerin iptal edildiğini bildirdi. (M. Güven)
- Dilinin altındaki baklayı çıkarmak: Söyleyemediği şeyi sonunda söylemek: Kahveden büyücek bir yudum aldı ve dilinin altındaki baklayı çıkardı: "Eğer münasip görürseniz, kızınız Gülistan'a talibiz Servet Bey." (C. Tan)
Bakla ile ilgili atasözleri ve anlamları
İçinde "bakla" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:
- Bakla değil, vakitsiz baklava olsa yenmez: Zamansız yapılan işlerin veya ortaya konan şeylerin, ne kadar iyi veya değerli olursa olsun, istenilen sonucu vermeyeceğini ifade eder.
- Ağzındaki baklayı çıkartma: Sana verilen sırları koruman ve bunları paylaşmaman gerektiğini belirtir. Boşboğazlık yapmadan, verilen güveni boşa çıkarmadan sırları saklamak önemlidir.
- Bitli (Kurtlu) baklanın da kör alıcısı olur* (Bitli mercimeği körden başka kimse almaz): Kötü de olsa her şeyin mutlaka bir alıcısı olur.
- İsteksiz bakla değil, baklava bile yenmez: İnsan bir işi kendi isteğiyle yapmazsa o iş ne kadar güzel olsa da hoşuna gitmez.
- Kargadan korkan bakla ekmez: Risk almayı veya zorluklarla baş etmeyi istemeyen kişilerin, büyük kazançlar elde etme şansını kaçırabileceğini ifade eder.
Soru/Yorum Gönder