Kesmek nedir ne demektir? İlgili atasözleri deyimler ve anlamları

Bindiği (oturduğu) dalı kesmek

Bıçak, makas gibi kesici bir araçla bir şeyi ikiye ayırmak: Balıkçı yem kesmek üzere bıçağını çıkarırken, yine havalandı. (S. Faik)
Dibinden ayırmak: Ağacı kesmek. Dalı kesmek.
Düzgünce parçalara ayırmak: Eti kesmek. Elmayı kesmek.
Kesici bir araçla yaralamak: Parmağını kesmek.
Ucunu almak: Saç kesmek. Tırnak kesmek.
Boğazlamak: Ben güzün kazları kestiğimiz zaman... (D. Akçam). Boynumu kesse gık demezdim (N. Cumalı). Kurban kesmek.
Son ya da aralık vermek: Bu ilaç ağrıları hemen keser. Konuşurken sözümü kesme. İlişkisini kesmek.
Akımı durdurmak: Elektriği kesmek.
Belirtmek, kararlaştırmak: Nişan gününü daha kesmedik. Söz kesmek.
Alıkoyup vermemek: Vergi ve sigortayı aylıktan keserler.
(Para için) Basmak: Devletten başkasının para kesmesi yasaktır.
Azaltmak, güçleştirmek: Vapur yolunu kesti. Fırtına teknenin yolunu kesiyor.
(İskambil kağıtları için) Sıralamasını değiştirmek için kağıt destesinin üzerinden bir bölümünü kaldırıp öte yana koymak: Kağıdı kim kesecek?
Gidermek: Çay harareti keser.
Susmak: Kes, çok konuşma! Gürültüyü kesin!
(argo) Çok konuşmak.

İlgili deyimler ve anlamları

İçinde "kesmek" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları:

Kesip (kestirip) atmak: (deyiminin anlamı) Daha düşünülmesi, konuşulması gerekirken kesin yargıya varmak: Babam "üniversite okumayana verecek kızım yok benim," diyerek kestirip attı. (İlgili cümle kaynağı: T. Bora)
Kesip biçmek: Vururum, öldürürüm gibi sözlerle gözdağı vererek yıldırmak istemek.
(Birinin) Kestiği (attığı) tırnak olamamak: Değerce, söz konusu kimseden, pek aşağı olmak: Yok, eğer mum gibi dosdoğru cevâb istersen: Babanın kestiği tırnak bile olmazsın sen. (M. A. Ersoy)
Bindiği (oturduğu) dalı kesmek: Kendi için bir şeyler yapıyım derken aslında kendine geri dönüşü olmaz zarar vermek: Bindiği dalı kesen insanoğlu, para kazanma hırsından dolayı Dünya'nın yok oluşunu görmemekte ya da görmek istememektedir. (E. Akyüz)

İçinde "kesmek" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:

Kes parmağını çık pazara, em (merhem, ilaç) buyuran çok olur: İnsanın başına bir hal gelince herkes bir akıl verir ama acıyı çeken bilir.
Kesmez (kör) bıçak ele, iş bilmeyen avrat dile: Kör bıçak hiçbir işe yaramadığı gibi üstüne üstlük bir de eli keser, elinden bir iş gelmeyen kadında çok konuşup kafa şişirmekten başka bir işe yaramaz.
Keskin sirke küpüne (kabına) zarar: (atasözünün anlamı) Öfkeli, sert kimsenin zararı en çok kendisinedir.
Kesilen baş, (bir daha) yerine konmaz: Düşünülmeden yapılan her zararı sonradan düzeltme olanağı yoktur.