Rüya nedir, ne demektir? Rüya ile ilgili atasözleri, deyimler ve anlamları

Rüya görmek

1. Uyurken zihinde yaşanılan olayların, görüntülerin, düşüncelerin tümü, düş: Rüyasında gece gökyüzünde uçuyordu.
2. Gerçek olmayan, gerçekleşmesi imkansız olan şey, hayal: Tüm bunların bir rüyadan ibaret olmasını istedi. (Kolektif)
3. Gerçekleşmesi istenen şey, umut: İnsanlar çok iyi ve hoş olacaklar, herhangi bir hükümete ihtiyaç duyulmayacak, fakat şimdi bu da bir rüyadan ibaret. (M. Özveren)

Rüya ile ilgili deyimler ve anlamları

İçinde "rüya" kelimesi geçen deyimler, açıklamaları ve örnek cümleler:

• Rüya azmak: Cinsel bakımdan uyarıcı bir düş görmek, düş azmak: Şeytan adamın düşünü azdırır ama suyunu ısıtıvermez. (Atasözü)
• Rüya (Rüyası) çıkmak: Görülen rüya gerçekleşmek: Nübüvvetin başlangıcı sadık rüyalarla olmuştu. O'nun gördüğü her rüya, ertesi gün sabah aydınlığı gibi ortaya çıkıyordu. (H. A. En-Nedvi)
• Rüya gibi: Olağanüstü, harika, çok güzel: Rüya gibi bir tatil geçiriyordu. Uyanmaktan korkuyordu. (A. Ceyhan)
• Rüya gibi geçmek:
  1. Çok güzel geçmek, olağanüstü geçmek: İstanbul seyahati rüya gibi geçti. (A. E. Kavaklı)
  2. Yaşanmamış gibi geçip gitmek: Bir rüya gibi geldi geçti bu ömür, / Rüzgar gibi geldi geçti ve gitti, / Bulut gibi kaydı uçtu / Oysa biz dünyayı sabit zannetmiştik. (İ. Yavaş)
• (gözü açık) Rüya görmek: Gerçekleri görmemek, hayale kapılmak: Sen rüya görüyorsun. Bir şeyler olmuş sana. Sen artık benim bildiğim Necip değilsin. (H. Topuz)
• Rüyalarına (Rüyasına) girmek: Çok etkilenmek, korkmak: Geceleri rüyalarına giren bomba sesleriyle uyanıyor, gündüzleri evin etrafından ayrılamıyordu. (G. Şahan)
• Rüyasında (bile) görememek: Olacağı aklının ucundan bile geçmemek: Haklıydı, normal koşullar altında böyle bir yata binip gezmeyi bir kenara bırak, rüyamda bile göremezdim. (İ. Demirbaş)
• Rüyasında görse hayra yormamak: Akıl ve hayalinden geçirmemek, olacağına inanmamak: Aslına bakılırsa aktör olmayı rüyasında görse, hayra yormazdı. (İlgili cümle kaynağı: A. İlhan)
• Rüyasında görse inanmamak: Olacağına hiç ihtimal dahi vermemek: Böyle bir evin benim olacağını rüyamda görsem inanmazdım. Çok şükür Allah'ıma ki bugünleri de gösterdi... (H. Dönmez)
• Çoban kulübesinde padişah rüyası görmek: İçinde bulunduğu elverişsiz duruma uygun düşmeyen büyük düşler kurmak: Çoban kulübesinde, padişah rüyası görüyorsunuz. Çarık çarıkla, sarık sarıkla... Muhacirdir dedim, evimi açtım, kızıma göz koydu... (H. Alptekin)

Rüya ile ilgili atasözleri ve anlamları

İçinde "rüya" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:
( * yaygın bilinen )

• Rüyada balık gören, yastığının altını yoklasın*: İnsan bir işten çıkar sağlayacağını hissettiği zaman hemen o iş için girişimlerde bulunmalıdır.
• Aç tavuk rüyasında kendini buğday ambarında görür*: İnsanların yoksun kaldıkları şeylere duydukları özlemin, onları olmayacak hayaller ve düşler kurmaya yönlendirdiğini ifade eder. Kişinin eksiklik ve ihtiyaçlarından dolayı gerçekçi olmayan beklentilere kapılmasını anlatır.
• Dünya rüya gibidir: Dünya hayatının geçici ve yanıltıcı olduğunu ifade eder. İnsanların dünya nimetlerine fazla bağlanmamaları gerektiğini hatırlatır.
• Düş, görenin değil, yoranındır: Rüya görmek insanın becerisine bağlı bir şey değildir, herkes rüya görür, önemli olan onu yorumlayabilmektir.
• Düş olmayınca iş olmaz: Büyük başarıların ve hedeflerin gerçekleşmesi için önce hayal kurmak gerektiğini ifade eder. Hayaller, eylemlerin başlangıç noktasıdır ve her işin temelinde bir hayal yatar.
• Düş tersine yorumlanır: Rüyalar genellikle tersine yorumlanır. Rüyasında ağlayan kişi güler, ölen kişi sağlıklı olur.
• Düş uykudan sonra olur (gelir)*: Güzel bir sonuca ulaşabilmek için önce gerekli koşullar olmalıdır.
• Düşte değil döşte gör: Bir şeyin yararını görmek için o şeyin düşünü kurmak değil, o şeye sahip olmak gerekir.
• Düşü görenden yoran kamil gerek: Bir olayın ya da durumun doğru bir şekilde anlaşılması için bilge ve olgun bir kişinin rehberliğinin gerekli olduğunu ifade eder. Görülen rüyaların ya da yaşanan olayların derin anlamlarını çözmek, sıradan kişilerin değil, tecrübeli ve bilgili kişilerin işidir.
• Düşünde gördüğünü başında görür: İnsan bazen başına gelebilecek bir olayı önceden hissedebilir.
• İstiharede ölümü gören, hastalığa razı olur: Geleceğinden haber almak amacıyla rüyaya yatan kimse, kötü şeyler gördüğünde, başka türlü dertlere razı olur.
• Kedi rüyasında kuyruk görürmüş: İnsanların genellikle kendi çıkarları veya ihtiyaçları doğrultusunda hayal kurduklarını veya özlemlerini gerçekleştirmek istediklerini ifade eder. Kişinin hayal veya isteklerinin, kişisel çıkarları veya temel ihtiyaçları etrafında döndüğünü anlatır.
• Keresteci düşünde yangın görür: Ticaretle uğraşan kimselerin en büyük korkusu mallarına gelecek zarardır.
• Korkulu düşün sonu hayırlıdır*: Korkulu rüyalar çoğu zaman iyi ve güzel olayların habercisi olarak yorumlanır.
• Korkulu rüya (düş) görmektense uyanık yatmak yeğdir (evladır)*: Bir işe girişmek herhangi bir tehlikeye neden olacaksa o işten vazgeçmek iyidir.
• Ne değirmende yat, ne korkulu rüya gör: Beklenmedik tehlikelerle karşılaşmamak için tüm tedbirleri almak gerekir.
• Ne karanlıkta yat, ne kara düş gör: Başımızı derde sokmak istemiyorsak tehlikeli işlerden uzak durmalıyız.
• Ne mezarlıkta uyu, ne de korkulu düş gör: Şüphe ve korku içinde yaşamaktansa, bunlara sebep olan işlerden kaçınmak daha yararlı olur.
• Süprüntüye yatıp şeyhülislam rüyası görür: Kişinin içinde bulunduğu gerçeklerle bağdaşmayan hayallere kapıldığını anlatır. Durumu ve imkânları yetersiz olduğu halde, çok büyük hedefler peşinde koşmayı eleştirir.
• Şeytan adamın düşünü azdırır ama suyunu ısıtıvermez: Şeytan insanı kötü yola sürüklemek için ortamı hazırlar, sonra kaybolur gider.

Rüya ile ilgili birleşik kelimeler

• Rüya tabiri: Görülen rüyanın ya da rüyada görülen şeylerin neye işaret olabileceğini çözerek gelecekte olacaklar hakkında yapılan yorum: Onunla beraber hapse iki genç daha girmişti. Bunlardan biri: "Ben rüyada kendimi şarap yapmak için üzüm sıkarken görüyorum" dedi. Diğeri de: "Ben de rüyada başımın üstünde ekmek taşıdığımı ve kuşların bunu gagalayıp yediğini görüyorum" dedi. Sonra ikisi birlikte: "Ne olur! Bize bunun tabirini haber ver; doğrusu biz senin bu işi iyi bilen kimselerden olduğunu görüyoruz" dediler... "Ey benim hapishane arkadaşlarım! Rüyalarınızın tabirine gelince; biriniz eskiden olduğu gibi efendisine şarap sunmaya devam edecek; diğeriniz ise asılacak ve kuşlar başından gagalayıp yiyecek. Açıklanmasını istediğiniz konu, böylece cevaplandırılıp kesin sonuca bağlanmıştır." (Yusuf Suresinden)
• Rüya-yı sadıka (Rüya-yı saliha): Görüldüğü gibi gerçekleşen rüya: Hz. Muhammed (sav)'in gördüğü rüyalar aynen çıkardı. Bu sebeple bunlara "Rüya-yı sadıka (Sadık rüya)" adı verilmiştir. (E. B. Şapolyo)