Kedi nedir ne demektir? İlgili deyimler atasözleri ve anlamları

Kedi (zooloji), etoburlardan, evlerde beslenen, köpek dişleri iyi gelişmiş, çevik, kasları kuvvetli, evcil hayvanların en yaygınlarından, küçük, memeli avcı hayvan: Kediler, evcil hayvanlar içinde dünyada en yaygın olan hayvanmış. (Kediler Okulu)

İlgili birleşik kelime ve fiiller

Yavru Van kedisi

• Kedi deliği: Eskiden kimi evlerin kapılarının altında kedilerin geçmesi için bırakılan delik.
• Kedi dili: → Kedidili.
• Kedi gözü: → Kedigözü.
• Kedi nanesi: → Kedi nanesi.
• Kedi yavrusu gibi: Uysal ve sokulgan çocukların durumu.
• Kedi yavrusunu taşır gibi taşımak:
  1. Yanından hiç ayırmamak, gittiği her yere götürmek.
  2. Bir çocuğu, hırpalarcasına, gereken dikkati göstermeden taşımak.
• Kedinin fareyle oynaması gibi: Bir savaşımda, aralarında önemli ölçüde güç farkı olanlardan gücü fazla olanın daha güçsüzle eğlenmesi durumu.
• Ankara kedisi: Ankara yöresinde yetişen uzun tüylü kedi ırkı.
• Külkedisi:
  1. (mecazi) Çok üşüyen, ateşin yanından ayrılmayan kimse: Isınmak için sürekli ateşin başında durduğundan üvey kız kardeşleri ona "Külkedisi" adını takmışlar. (İlgili cümle kaynağı: E. Sarı)
  2. (mecazi) Çok sokulgan, yumuşak başlı, nazlı, uysal kimse: İşin nihâyetinde o annesinin dizi dibinde büyümüş, yumuşak, sıcak bir külkedisiydi (R. N. Güntekin).
  3. (mecazi) Pasaklı, görgüsüz kadın: "O kibar adam bu külkedisine tenezzül eder mi hiç." (E. E. Talu)
• Van kedisi: Van ve yöresinde yaşayan göz renkleri farklı, beyaz tüylü kedi.

İlgili deyimler ve anlamları

İçinde "kedi" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları:

• Kedi ciğere bakar gibi bakmak: (deyiminin anlamı) Bir şeye imrenerek çok iştahla bakmak: Bu sofralardaki yemeklere, odamızın demir parmaklıklı penceresinden kedi ciğere bakar gibi bakıyorduk... (Atatürk Ansiklopedisi)
• Kedi gibi dört ayak üstüne düşmek: Zor durumdan kolaylıkla ve zarar görmeksizin sıyrılmayı bilmek: Yan yatarlar, çamura batarlar, gene de kedi gibi dört ayak üstüne düşerler. (F. Baykurt)
• Kedi (eti) ne, budu ne?: Kendisinden çok şey beklenmemesi gerekenler için kullanılır: Fakat kedi ne, budu ne! İki üç çocuğun ne hükmü olur? (B. Emil)
• Kedi olalı bir fare tuttu: Kendisinden beklenen işlerden birini sonunda yapabildi ya da başarabildi: Bu defa başarıyı yakalamış, kedi olalı bir fare tutmuştu nihayet. (O. Baydar)
• Kediye peynir (ciğer) ısmarlamak (emanet etmek): Güvenilmeyecek birine güvenmek, önemli bir şeyi teslim etmek: Kümes bekçiliği tilkiye bırakılmaz, kediye ciğer emanet edilmez. (N. Muallimoğlu)
• Kediyle harara (çuvala) girmek: Geçimsiz biriyle işbirliği yapmak: İt ile çuvala girilmez, kedi ile harara. (E. K. Eyüboğlu)
• Kediyle köpek gibi: Birbirleriyle geçinemeyenler için söylenir: Kediyle köpek gibi dalaşmaktan keyiflenir, atışırlarmış boyuna. (M. Yalçın)

İlgili atasözleri ve anlamları

İçinde "kedi" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:

• Kedi arkasını görmüş "yaram var" demiş: Hiç derdi olmayan kimse, en olmayacak şeyleri kendisine dert eder.
• Kedi uzanamadığı (erişemediği) ciğere pis (murdar) dermiş: Elde edemeyecekleri şeyi hor göstermeye kalkışanlar için söylenir.
• Kedi yavrusunu yerken fareye benzetir: Kendi çıkarları için yakınlarını ezmeye kalkan kişiler, tutumlarına haklılık kazandırmak için bahane bulmakta güçlük çekmezler.
• Kedinin boynuna ciğer asılmaz: Bir kimseye, onun en çok sevdiği şey emanet edilemez.
• Kedinin gideceği samanlığa kadar: Bir kabahati olan, pek uzağa kaçamadan yakalanır.
• Kedinin kabahatini önüne koyarlar, öyle döverler: Suç ortaya konmadan ceza verilemez.
• Kedinin kanadı olsaydı serçenin adı kalmazdı: Saldırganların bir olağanüstü güçleri olsaydı, saldırdıkları varlıkların soyu tükenirdi.
• Kedinin usluluğu fare görünceye kadar: (atasözünün anlamı) Uslu gibi duranlar, kendilerini tahrik eden durumlarda gerçek yüzlerini ortaya koyarlar.
• Kediyi sıkıştırırsan üstüne atılır: Ürkekler, çok sıkıştırılırsa saldırgan olurlar.