Turna nedir, ne demektir? Turna ile ilgili atasözleri, deyimler ve anlamları

Telli Turna Kuşu
Gözünün arkasındaki tüyler nedeniyle telli denilmektedir.

Turna, turnagiller familyasından, genellikle Anadolu, Avrupa ve Kuzey Afrika bölgelerinde yaşayan büyük ve zarif bir kuş türüdür. Yaklaşık 140 cm boya ulaşan bu kuşun başı ve boynu siyah-beyaz renkte olup, vücudunun geri kalan kısımları gri tonlardadır. Gözleri oldukça küçüktür ve uzun bacaklarıyla dikkat çeker. Turnalar göçmen kuşlardır; mevsimsel olarak farklı bölgelere göç ederler. Hem görünüşü hem de zarif duruşuyla kültürümüzde de sıkça yer alan turna, doğanın önemli simgelerinden biridir.

Turna ile ilgili deyimler ve anlamları

İçinde "turna" kelimesi geçen deyimler, açıklamaları ve örnek cümleler:

• Turnayı gözünden vurmak: Ele geçen fırsatı kaçırmayarak umulmadık bir kazanç sağlamak: Her daim gülücükler saçan bu şanslı adam, Niğde'de çobanlık yaparken köyün güzel ve babası zengin kızlarından birini kendine aşık edip turnayı gözünden vurmuş; kayınpederinin sermayesi ve itibarıyla İstanbul'a gelip yerleşmişti. (M. U. Yeşil)
• Turna gözü gibi:
  1. Duru sarı renkte.
  2. Berrak saydam ve parlak görünümde: Bu pınar, turna gözü gibi berrak suyu olan Allah yapısıdır. (A. Satoğlu)
• Turna katarı:
  1. Arka arkaya ve teker teker dizilmiş bir durumda: ... Cuma gününde Beşiktaş'tan kalkıp turna katarı gibi bütün gemiler dizilir, Sarayburnu'nda her gemi kırkar ellişer adet top atıp şenlikler edip gülbang-ı Muhammed çekerek Huda âsân edip Mısır'a gider. (Evliya Çelebi)
  2. Bu şekilde uçan turna kuşları: Üstümüzden bir turna katarı gidiyordu. Bir turna katarı değil, birkaç turna katarı... Her katarda sayılamayacak kadar turna var. (Y. Kemal)

Turna ile ilgili atasözleri ve anlamları

İçinde "turna" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:
( * yaygın bilinen )

• Bıldırki turnalar bu yıl gözünü tırmalar: Zamanla sevilen veya hoş karşılanan şeylerin değişebileceğini ifade eder. Dün kıymet verilen bir şey, bugün rahatsızlık verebilir veya olumsuz algılanabilir (bıldır: geçen yıl).
• Durdu durdu, turnayı gözünden vurdu*: Uzun süre bekledi ancak sonunda isteğini elde etti.
• Şahin küçüktür ama koca turnayı havadan indirir*: Cüssesi küçük ama güçlü varlıklar büyük cüsseli nicelerini alt eder.