|
| Katran |
Katran, organik maddelerin, özellikle odun, kömür veya bitkisel artıkların, havasız ortamda yüksek ısıda kuru damıtılmasıyla elde edilen, siyah veya koyu kahverengi renkli, ağır ve keskin is kokulu, yoğun kıvamlı bir sıvıdır. Suda çözünmez, yağlı bir dokuya sahiptir. Katran, çoğunlukla elde edildiği hammaddenin adıyla anılır; örneğin odun katranı, taş kömürü katranı gibi. Tarih boyunca su yalıtımında, ahşap ve gemi gövdelerinin korunmasında, tıbbi merhemlerde, ayrıca boya ve vernik yapımında kullanılmıştır. Kokusunun yoğunluğu ve dayanıklılığı, onu hem sanayi hem de geleneksel uygulamalarda önemli kılar.
Katran ile ilgili deyim ve birleşik kelimeler
İçinde "katran" kelimesi geçen deyimler, açıklamaları ve örnek cümleler:
- Katran ağacı: Çamgillerden, Toroslarda çok yetişen, kerestesi reçineli, dalları gövdeye dikey durumda olan yüksek ve güzel bir ağaç.
- Katran çamı: Gemilerde kullanılan katranın çıkarıldığı çam türü.
- Katran gibi: (deyim) Çok koyu siyah renkli: Şimşeğin çektiği çizgiler hariç, zifir gibi, katran gibi kapkaranlıktı o gece (B. Büyükarkın). Karası katran gibi / Sarısı safran gibi
- Katran suyu: Hekimlikte kullanılan katranlı su, katran ruhu.
- Katran yağı: Katrandan elde edilen ve ilaç olarak kullanılan bir sıvı.
Katran ile ilgili atasözleri ve anlamları
İçinde "katran" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:
- Katrandan olmaz şeker, olsa da cinsine çeker: Kötü bir şeyden iyi bir şey yapılamaz, yapılmaya çalışılsa da aslının ne olduğu belli olur. Kötü insana iyilik öğretilemez, öğrenmiş görünse de o kötülüğü yine içinde taşır.
- Katranı kaynatsan olur mu şeker?: Kötü huylu veya bozuk karakterli kişilerin, ne kadar çaba harcanırsa harcansın iyi huylu hâle getirilemiyebileyeceğini ifade eder. İnsanların doğuştan gelen veya köklü huylarının değişmesinin çok zor olduğunu vurgular.
- Deliye bal tattırmışlar, çarşıda katran bırakmamış: Akılsız, dengesiz kişi, hoşlandığı şeye benzettiği her şeyi elde etmeye can atar.
Soru ve Yorumlar: 3
Soru/Yorum Gönder