- Bir şey yapılsın ya da yapılmasın diye söylenen ve muhataplarca yerine getirilmesi zorunlu olan söz, buyruk: Allah'tan emir geldi; "–Ey arz! Suyunu yut! Ve ey gök! Sende suyunu tut (Hud Suresinden). Komutanın bu emri ile hepsi birden savaş çığlığı atıp Cenk'e doğru yönelerek saldırıya geçti. (Ç. Güleç)
- (dilbilim) Eylemin yapılmasını ya da yapılmamasını kesin olarak isteyen dilek kipi, emir kipi. Emir kipinin belirli bir eki yoktur, çekimde yalnızca kişi eklerini alır: yap/yapma, yap-sın/yapma-sın, bak-ın/bakma-y-ın, gel-sin-ler/gelme-sin-ler vb.
- Araplarda ve bazı Müslüman ülkelerde bir kavim, şehir veya ülkenin başı, başkan.
İlgili birleşik kelime ve fiiller
- Emir subayı: Yasayla bazı komutanların emrine verilmiş subay, yaver.
- Emre yazılı (muharrer) senet: (ticaret) Buyruğa yazılı, yani içinde yazılı olan paranın yine onda yazılı kimseye ya da onun göstereceği kimseye ödenmesi gerektiğini gösteren senet.
- Emrine vermek:
- Atamak, görevlendirmek.
- Yararlanması için ayırmak: Yurdun tüm kaynakları ordunun emrine verildi.
- Emirlik:
- Emir (III) olma durumu.
- Bir emir tarafından yönetilen bölge ya da ülke: Arap Emirlikleri.
- Emirül müminin: (Müminlerin emiri) Eskiden halifelere verilen bir unvan.
- Emirül ümera: (tarih) Abbasilerde daha sonrada Osmanlılarda kullanılmış bir şan. Osmanlılarda, eyalet valileri olan beylerbeyleri için kullanılırdı.
İlgili deyimler ve anlamları
İçinde "emir" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları:
- Emir büyük yerden gelmek: (deyiminin anlamı) Çok sevilen, sayılan bir kimse, bir işin yapılmasını istemiş olmak.
- Emir kulu: Kendisine buyrulanı yapmak yükümlülüğü olan kişi: Sen de emir kulusun. Sana emir verirler, yaparsın. Bize de ekibini takip etmemiz konusunda emir geldi. (İlgili cümle kaynağı: A. Bayram)
- Emret, fındık kabuğuna gireyim: Emrinizi, ne kadar güç olursa olsun, yerine getiririm.
- (Birinin) Emrine (emri altına) girmek: Bir kimsenin buyruğu altında çalışmayı isteyerek ya da istemeyerek kabul etmek.
İlgili atasözü ve anlamı
İçinde "emir" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:
- Emir demiri keser: (atasözünün anlamı) Emredilen şeyin şartlar ne olursa olsun illaki yerine getirilmesi gerektiğini belirtir: Emir büyük yerden gelmişti ve emir demiri keserdi. (A. F. Bak)
Soru/Yorum Gönder