![]() |
Kalay elementi |
Kalay, simgesi Sn, atom numarası 50, atom ağırlığı 118,71 erime noktası 232 °C ve yoğunluğu 7,30 olan kolayca dövülüp biçim verilebilen, yumuşak, sünek, gümüşümsü beyaz renkte metalik bir elementtir. Periyodik tabloda 4A grubunda (karbon grubu) 5. periyotta bulunur. Keşfi eski uygarlıklara dayanır ve yaklaşık 5500 yıldır bilinmekte ve kullanılmaktadır.
Kalay başlıca kasiterit ve stanin cevherlerinde bulunur. Kasiteritin karbon ile birlikte bir fırında kavrulmasıyla elde edilir.
Gri ve beyaz olmak üzere iki allotropu vardır. Gri kalay formu 13,2 °C'lik sıcaklıklarda stabildir. Sıcaklık 13,2 °C'nin üzerine çıktığında yavaş yavaş beyaz renkli olan kalay formuna dönüşür. Sıcaklık tekrar 13,2 °C ve altına düştüğündeyse yine gri renkli formuna geri döner. Beyaz renkli kalay formuna küçük miktarlarda eklenecek antimon veya bizmut ile bu değişiklik önlenebilir.
![]() |
Kalay atomu elektron kabuk modeli |
Toksik ve korozif olmadığı için diğer metallere kaplama olarak uygulanır. Genellikle çeliğin paslanmasını önlemek veya bakır kapların zehirlemesinin önüne geçmek için kaplama olarak kullanılır. Ayrıca bu işlem kalaylamak olarak da bilinir.
Pilkington yöntemiyle yapılan cam üretiminde erimiş kalaydan bir kalıp olarak yararlanılır. Bakır ile birlikte bronz alaşımlarında, kurşun ile birlikte lehim alaşımlarında ve niyobyum ile birlikte süper iletken alaşımlarda kullanılır. Ayrıca kalay florür olarak diş macunlarında diş minesini güçlendirmek için de kullanılır.
Simgesi: | Sn |
---|---|
Atom Numarası: | 50 |
Grup: | Metal |
Kristal Yapısı: | Tetragonal |
Atomik Ağırlığı: | 118,71 |
Proton Sayısı: | 50 |
Nötron Sayısı: | 69 |
Elektron Sayısı: | 50 |
Enerji seviyesi (kabuk) başına elektronlar: | 2,8,18,18,4 |
Elektron konfigürasyonu (dizilimi): | [Kr] 4d10 5s2 5p2 |
Değerlik (valans): | 2,4 |
Erime Noktası: | 231.97 °C |
Kaynama Sıcaklığı: | 2602 °C |
İyonlaşma enerjisi: | 708,6 (kJ/mol) |
Elektron ilgisi: | 121 (kJ/mol) |
Elektronegatiflik: | 1,96 |
Kovalent Yarıçap: | 1.41 Å |
İyonik Yarıçap: | .71 (+4) Å |
Atomik Yarıçap: | 1.72 Å |
Atomik Hacim: | 16.3 cm3/mol |
1. İyonizasyon Potansiyeli: | 7.3438 V |
2. İyonizasyon Potansiyeli: | 14.632 V |
3. İyonizasyon Potansiyeli: | 30.502 V |
Yarılanma ömrü: | Kararlı |
Bilinen izotopları: | 99Sn, 100Sn … 137Sn |
Kararlı izotopları: | 112Sn, 114Sn, 115Sn, 116Sn, 117Sn, 118Sn, 119Sn, 120Sn, 122Sn, 124Sn |
Radyoaktiflik: | Hayır |
Bozunma şekli: | Bozunma yok |
Oksidasyon Durumu: | (4),2 |
Yoğunluk @ 293 K: | 7.30 g/cm3 |
Özgül Isı: | 0.227 J/gK |
Buharlaşma Isısı: | 295.80 kJ/mol |
Füzyon Isısı: | 7.029 kJ/mol |
Elektriksel İletkenlik: | 0.0917 106/cm ohm |
Termal İletkenlik: | 0.666 W/cmK |
Elastisite modülü: | 50 103 MPa |
Isıl Genleşme Katsayısı: | 22.0 10-6 K-1 |
Yer kabuğundaki bolluk: | 0.00022% |
Deniz suyundaki bolluk: | 9.9×10-10% |
İnsan vücudundaki miktarı: | 0.00002% |
Manyetiklik: | Diyamanyetik |
Sertlik: | Mohs: 1,5 |
Kafes Parametresi: | 5.8317 Å |
Kafes Parametresi: | |
Kafes Parametresi: |
Soru/Yorum Gönder