Arı nedir ne demektir? İlgili atasözleri deyimler ve anlamları

arı (I)

Bal arısı

Üreme yeteneği olan dişi arı (kraliçe arı), kısır dişiler (işçi arılar) ve erkek arılardan oluşan toplumlar halinde; işçi arıların salgıladığı balmumuyla yapılan peteklere, yine işçiler tarafından çiçeklerden toplanan nektarla yapılıp salgılanan "bal"ın doldurulduğu "kovan" adı verilen yuvalarda yaşayan, kendilerini savunmak için iğneleriyle sokan, zar kanatlılardan bir böcek türü, bal arısı.

arı (II)

1. Temiz: Su arı ve arıtıcıdır. Öyleyse arif de arı ve arıtıcı olmalıdır. (M. E. Coşan)
2. Katışıksız, saf: Kozan dağından neslimiz / Arı Türkmendir aslımız (Karacaoğlan)
3. Günahsız. Demem o ki; her insan kötülükten arı, günahsız doğar... (H. İ. Genç)

İlgili deyimler ve anlamları

İçinde "arı (I)" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları:

• Arı gibi: Pek çalışkan kimse: Arı gibi çalış aslan gibi ye.
• Arı gibi sokmak: (deyiminin anlamı) İğnelemek, acı vermek, acı söz söylemek: Abdülhamid garip bir adamdır: Kendi görüşlerine karşı çıkan devlet büyüklerini hem arı gibi sokar, hem de ağızlarına bir parmak bal çalar. (A. Kabacalı)
• Arı kovanı gibi işlemek: Sürekli kalabalık olmak, gireni çıkanı çok olmak: Dükkânlar arı kovanı gibi işliyor, sokak bir karınca kolonisini andırıyordu. (İlgili cümle kaynağı: A. Başaran)
• Arının dikenini görüp balından el çekmek: Bir işin tehlikesini görüp sağlayacağı yarardan vazgeçmek.
• Arının yuvasına kazık dürtmek (arı kovanına çomak sokmak): Belayı, kötülükleri üzerine çekmek: Kurşunların vızıltısı öylesine yoğundu ki az önce bir arı kovanına çomak sokmuş gibi hissediyordu. (C. Kayakuş)

İlgili atasözleri ve anlamları

İçinde "arı (I)" sözcüğü geçen atasözleri ve açıklamaları:

• Arı bal alacak çiçeği bilir: İşini bilen kimse yarar sağlayacağı yeri iyi seçer: Öteki bakkallar gibi alıcı peşinden koşmaz, canının istediğine verirdi malını. "Bilir bizim kepenkli bakkal bal alacağı çiçeği!" derlerdi onun için. (B. Günel)
• Arı, bey olan kovana üşer: Halk, kendisine önderlik edecek kişinin çevresinde toplanır.
• Arı gibi eri olanın dağ kadar yeri olur: Çalışkan bireyleri olan aile ve toplumlar, her yerde bol kazanç bulurlar, her yerde saygı görürler.
• Arı kızdıranı sokar: Kişi sonunda öleceğini bilse bile kendisini kızdırana saldırır. (Arılar bir canlıyı soktuklarında iğneleri saplanıp orada kalır ve arı uzaklaşmak istediğinde arının arkasının kopmasına ve ölmesine neden olur.)
• Arı söğüdü, akıllı öğüdü sever: "Herkes işine yarayan şeyi benimser" anlamında kullanılan bir söz.
• Arıdan bal almak her kişinin kârı değil: Herkes her işi yapabilir sanılır ancak bazı işleri sadece bazıları yapabilir.