Söz ile ilgili deyimler ve anlamları

İçinde "söz" kelimesi geçen deyimler ve açıklamaları:

• Bir şeyden söz açmak: Bir konu üzerine konuşmaya başlamak.
• Söz ağzından dirhemle çıkmak: Çok az konuşmak.
• Söz almak:
  1. Konuşmaya başlamak.
  2. (Bir şeyin) Yapılacağı vaadini almak.
• Söz anlayan beri gelsin: Aranızda laftan anlayan yok.
• Söz ayağa düşmek: Bir sorun, karışmaları gerekmeyen değeri düşük kimselerin ağzına düşmek.
• Söz çıkmak: Ortalıkta bir haber dolaşmak.
• Söz dinlemek: Öğüt tutmak.
• Söz düşmek / düşmemek: Bir konuda düşüncesini açıklama hakkı doğmak / doğmamak.
• Söz ehli: Tatlı dilli, lakırdısı çekilen, kendini tatlı tatlı dinleten kimse.
• Söz eslemek: Söz dinlemek, başkasının buyruk ve dileklerini yerine getirmek.
• (Bir şeyi) Söz etmek: O şey üzerine konuşmak, o şeyin dedikodusunu yapmak.
• Söz geçirmek: Dediğini, buyruğunu yaptırmak.
• Söz gelmek: Bir eleştiriye konu olmak, yerilmek.
• Söz getirtmek: Hatalı davranışlarıyla kendisine ya da bir başkasına üzücü sözler söylenmesine yol açmak.
• Söz götürmek: Hakkında şu ya da bu düşünce ileri sürülebilmek.
• Söz götürmez: Doğruluğunda kuşku olmayan.
• Söz işitmek: Azarlanmak.
• Söz kaldırmamak: Kendisine dokunan söze dayanamayıp karşılık vermek.
• Söz kesmek: (En çok evlenme işlerinde) Anlaşıp kesin karar vermek.
• Söz konusu: Sözü edilen, şu anda üzerinde konuşulan şey.
• Söz konusu olmak (etmek): Konuşulmak, konuşmak; söz edilmek, söz etmek.
• Söz olmak: Dedikodu yapılmak ya da bir iş, hoş görülmediği ileri sürülerek konuşulmak.
• Söz sahibi: Bir konuda bilgisi ya da yetkisi olan kimse.
• Söz sahibi olmak: Konuşmaya yetkili olmak.
• Söz tutmak: Öğüt dinlemek.
• Söz uzamak: (Karşılıklı konuşma, söyleşi için) Uzun sürmek.
• Söz vermek: (deyiminin anlamı) Bir işin yapılacağını kesinlikle bildirmek.
• Söz yok!: Hakkında hiçbir şey söylenilemez.
• Sözde kalmak: Yalnız sözü edilip gerçekleşmemek.
• Sözü açılmak: Bir şey üzerinde konuşulurken o konuda söz söyleme olanağı bulunmak.
• Sözü ağında bırakmak: Sözü tamamlamasına engel olmak.
• Sözü bağlamak: Konuşmayı bir sonuca vardırmak.
• Sözü çevirmek: Önceden söyleyeceği sözün anlamını sakıncalı bularak, başka türlü konuşmak.
• Sözü geçmek:
  1. Söz geçirmek.
  2. Bir kimse ya da bir şey hakkında konuşulmak.
• Sözü kesmek:
  1. Sözünü bitirmeden susmak.
  2. Konuşmayı önlemek.
• Sözü mü olur?: Üzerinde konuşacak kadar önemi yok.
• Sözü tartmak: Ölçülü konuşmak.
• Sözü uzatmak: Gereğinden çok konuşmak.
• Sözü yere düşmek: Sözü dinlenmemek.
• Sözüm (söz) meclisten dışarı (yabana): Şimdi söyleyeceklerimden kimse alınmasın, sözlerimin bu topluluktakilerle ilgisi yoktur.
• Sözüm ona: (halk dilinde) Önemsenmeyen, hafife alınan, küçümsenen şeyler için alay yollu olarak "güya, sanki, sözde" kelimeleri yerine kullanılır: Sözüm ona büyük işler başarmış. Sözüm ona eğleniyorlar.
• Sözüm söz: Verilen sözde durulacağının önemle altını çizmek.
• Sözünde durmak: Verdiği sözden dönmemek.
• (Birinin) Sözünden çıkmamak: Birinin sözlerine göre, istekleri doğrultusunda davranmak.
• (Birinin) Sözüne gelmek: Birinin söylediğini sonradan kabul etmek.
• Sözünü balla kesmek: Karşısındakinin konuşmasını kesip arada bir şey hatırlatmak istenildiğinde, ondan özür dileyip kibarca izin istemek.
• Sözünü bilmez: Bir sözü, nereye varacağını düşünmeden söyleyen, patavatsız.
• Sözünü esirgememek: Düşündüğünü, karşısındakini kıracak bir söz olsa bile, söylemekten çekinmemek.
• Sözünü geri almak:
  1. Üstüne aldığı bir işten vazgeçtiğini söylemek.
  2. Söylemiş olduğu dokundurucu bir sözde haksız olduğunu kabul ederek onun söylenmemiş sayılmasını istemek.
• Sözünü sakınmamak: Söylemekten çekinmemek.
• (Birinin) Sözünü tutmak: Öğüdünü uygulamak.
• (Kendi) Sözünü tutmak: Verdiği sözü yerine getirmek.
• Sözünün eri: Verdiği sözü ne olursa olsun tutan kimse.

Bakınız:

• Söz ile ilgili atasözleri ve anlamları
• Laf ile ilgili atasözleri deyimler ve anlamları